ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΕΩΝ Φ.Ε ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΟΙΚ ΕΤΟΥΣ 2010

ΠΡΟΘΕΣΜΙΕΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΕΩΝ Φ.Ε ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΟΙΚ ΕΤΟΥΣ 2010

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΕΩΝ ΦΠΑ

Με την Απόφαση  ΠΟΛ 1011/26-1-2010  του ΥΠΟΙΚ,
Παρατείνεται  ή προθεσμία Υποβολής των περιοδικών Δηλώσεων ΦΠΑ μέχρι την  29/1/2010(από 26/1/2010).
Η παράταση αυτή αφορά μόνο τις περιοδικές Δηλώσεις που ύποβάλλονται με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω του συστήματος ΤΑΧISnet.

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣ ΑΞΙΑΣ ΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ ΠΟΥ ΜΕΤΑΒ/ΝΤΑΙ ΤΟ 2010

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΜΗΜΑ Α' Ταχ. Δ/νση: Κ. Σερβίας 10 Ταχ. Κώδικας: 101 84 ΑΘΗΝΑ Πληροφορίες: Ε. ΠΟΛΚΑ Τηλέφωνο: 210 3375317-8 ΦΑΞ: 210 3375001

Αθήνα, 26 Ιανουάριου 2010 Αριθ. Πρωτ: Δ12Α /147/ΕΞ 2009

ΠΟΛ. 1009
ΠΡΟΣ: ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΠΔ

ΘΕΜΑ: Καθορισμός εμπορικής αμοιβής, επιτοκίου, ράντας ,για τον προσδιορισμό της άυλης αξίας επιχειρήσεων που μεταβιβάζονται το έτος 2010.

Σχετικά με το παραπάνω θέμα και για την εφαρμογή της 1030366/1030/Β0012/ΠΟΛ1053/.1.4.2003 Απόφασης του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κατά το έτος 2010 ,σας γνωρίζουμε τα εξής :

1. Η Ετήσια εμπορική η επαγγελματική αμοιβή ανέρχεται στο
ποσό των δεκατριών χιλιάδων πεντακοσίων τριάντα ευρώ (13530) για τις
επιχειρήσεις εμπορίας η παραγωγής αγαθών.
Προκειμένου για επιχειρήσεις αποκλειστικά παροχής υπηρεσιών η
αμοιβή αυτή προσαυξάνεται κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%). Για μεταβιβάσεις μεριδίων, μερίδων κ.λ.π των υπόχρεων της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. ισχύουν όσα έχουν γίνει δεκτά με την 1058352/1219 /ΠΟΛ1200/28.6.2000 διαταγή μας .

2. Το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου
ετήσιας διάρκειας είναι 0,91% με αντίστοιχο συντελεστή προσαρμογής από
την οικεία ράντα 4,8663 ή κατά στρογγυλοποίηση 4,9.

3. Τα πιο πάνω ισχύουν για μεταβιβάσεις που πραγματοποιούνται από την έκδοση της παρούσας διαταγής

Ακριβές Αντίγραφο Η Προϊσταμένη της Γραμματείας
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ Δ. ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΔΗΛΩΣΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΕΠΙ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΕ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟ ΤΕΛΟΣ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

του κ. Π. Θ. Ρέππα

τ. Δ/ντή Υπουργείου Οικονομικών
Συνεργάτη της εταιρείας Συμβούλων Επιχειρήσεων
«ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Γ. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ Α.Ε.»

Επειδή δεν υπάρχει υπόδειγμα προβλεπόμενο από τον Νόμο, το υπόδειγμα αυτό είναι αυτό που πρέπει να υποβάλλεται σε κάθε περίπτωση που υπάρχει συναλλαγή υποκείμενη σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου.

Η δήλωση αυτή υποβάλλεται εις τριπλούν.

ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ ΤΗΝ 19-1-2010 ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΩΡΕΕΣ-ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ Κ.Λ.Π

«Τροποποίηση του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών,

Δωρεών, Γονικών παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία και του
Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα»

Άρθρο 1

1. Η παράγραφος 2 του άρθρου 29 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών,
Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία, ο οποίος
κυρώθηκε με το ν. 2961/2001 (ΦΕΚ Α΄ 266), αντικαθίσταται ως εξής:

«2. Η αιτία θανάτου κτήση περιουσιακών στοιχείων, πλην αυτών
που ορίζονται στις επόμενες παραγράφους 3 και 4, από
κληρονόμους που υπάγονται στην Α΄ και Β΄ κατηγορία υπόκειται σε
φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με βάση τις εξής ανά κατηγορία
φορολογικές κλίμακες:

*

2. Οι παράγραφοι 4 και 5 του άρθρου 29 του Κώδικα Φορολογίας
Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από
Λαχεία αντικαθίστανται ως εξής:

«4. Η αιτία θανάτου κτήση χρηματικών ποσών υπόκειται σε φόρο
ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό
(10%), προκειμένου για κληρονόμους που υπάγονται στην Α΄
κατηγορία, και με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%),
προκειμένου για κληρονόμους που υπάγονται στη Β΄ κατηγορία.

5. Όταν ο κληρονόμος ή κληροδόχος έχει αναπηρία κατά
ποσοστό 67% και άνω, ο φόρος που αναλογεί κατά τις
2
προηγούμενες παραγράφους μειώνεται κατά ποσοστό δέκα τοις
εκατό (10%).»

3. Προστίθεται παράγραφος 9 στο άρθρο 29 του Κώδικα Φορολογίας
Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από
Λαχεία, η οποία έχει ως εξής:

«9. Για τα περιουσιακά στοιχεία για τα οποία ο φόρος
υπολογίζεται σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος
άρθρου δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 4, 36 και 47
του νόμου αυτού.»

4. Η παράγραφος 1 του άρθρου 44 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών,
Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία
αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Το υπόλοιπο της περιουσίας που αποκτάται αιτία δωρεάς ή
γονικής παροχής, το οποίο απομένει μετά την αφαίρεση των
εκπτώσεων των άρθρων 41 και 43, υποβάλλεται σε φόρο, ο
οποίος υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29, οι
οποίες εφαρμόζονται ανάλογα. Από το φόρο που προκύπτει
εκπίπτεται: α) Ο φόρος που αναλογεί στις προγενέστερες δωρεές,
γονικές παροχές ή προίκες, που συνυπολογίζονται σύμφωνα με
το άρθρο 36, με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31
και β) ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε ή οριστικά και
τελεσίδικα βεβαιώθηκε στην αλλοδαπή για τις δωρεές ή γονικές
παροχές κινητών που έγιναν εκεί, με ανάλογη εφαρμογή των
διατάξεων του άρθρου 32.»

5. Η παρ. 2 του άρθρου 44 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών,
Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία καταργείται και οι
επόμενες παράγραφοι του ίδιου άρθρου, αναριθμούνται αντίστοιχα.

6. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 24 του Κώδικα
Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και
Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:
«Προκειμένου για κληρονόμους που υπάγονται στην Α΄ και Β΄
κατηγορία της παραγράφου 1 του άρθρου 29, τα χρέη που
εκπίπτονται αφαιρούνται κατ’ αρχήν από την αξία των
περιουσιακών στοιχείων της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου και,
στην περίπτωση που η αξία των περιουσιακών αυτών στοιχείων
υπολείπεται της αξίας των χρεών, αφαιρούνται κατά σειρά από
την αξία των περιουσιακών στοιχείων των παραγράφων 3 και 4.»

7. Η περίπτωση ζ) της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του Κώδικα
Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και
Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:

«ζ) Η απόκτηση περιουσιακών στοιχείων για τα οποία
εφαρμόζεται η παράγραφος 2 του άρθρου 29 του παρόντος, μέχρι
του ποσού των τετρακοσίων χιλιάδων (400.000) ευρώ ανά
δικαιούχο, εφόσον δικαιούχοι είναι σύζυγος και ανήλικα τέκνα του
κληρονομουμένου. Εφόσον παρέχεται η απαλλαγή αυτή, κατά τον
υπολογισμό του φόρου δεν ισχύει το πρώτο αφορολόγητο
κλιμάκιο της κλίμακας της ίδιας αυτής παραγράφου και
περιορίζονται αντίστοιχα τα επόμενα κλιμάκια. Η απαλλαγή για
τον επιζώντα σύζυγο παρέχεται εφόσον η έγγαμη συμβίωση είχε
διάρκεια τουλάχιστον πέντε (5) ετών.»

8. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του Κώδικα
Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και
Κερδών από Λαχεία καταργείται.

9. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 82 του Κώδικα
Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και
Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Ο φόρος που βεβαιώνεται μετά από δήλωση του υπόχρεου,
μετά από πράξη προσδιορισμού φόρου, που έγινε οριστική λόγ
μη άσκησης ή εκπρόθεσμης άσκησης προσφυγής, μετά από
διοικητική επίλυση της διαφοράς και την καταβολή του ενός
πέμπτου (1/5) και μετά από απόφαση διοικητικού δικαστηρίου ή
δικαστικό συμβιβασμό, καταβάλλεται σε δώδεκα (12) ίσες
διμηνιαίες δόσεις.»

10.Το άρθρο 90 του Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών
Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία αντικαθίσταται ως εξής
«Για την υποβολή των δηλώσεων στη φορολογία δωρεών,
γονικών παροχών και προικών και γενικά τη διαδικασία
βεβαίωσης και καταβολής του φόρου εφαρμόζονται ανάλογα οι
διατάξεις των άρθρων 68, 69, 72, 73 παράγραφοι 1, 2 και 4 έως
και 8, 74 έως και 81, 82 παράγραφοι 1 έως και 5 και 7, 83 και 84.»

11. Στις υποθέσεις κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών στις οποίες
έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου αυτού, συνυπολογίζονται όλες οι
δωρεές εν ζωή ή αιτία θανάτου, οι γονικές παροχές και οι προίκες κατά
τις διατάξεις των άρθρων 4, 36 και 47 του Κώδικα Φορολογίας
Κληρονομιών, Δωρεών , Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από
Λαχεία.

12.Οι διατάξεις του άρθρου αυτού ισχύουν για κτήσεις περιουσίας αιτία
δωρεάς ή γονικής παροχής στις οποίες η φορολογική υποχρέωση
γεννιέται από την 8η Ιανουαρίου 2010.

Άρθρο 2

Τροποποιήσεις στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα
1. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 81 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα,
που κυρώθηκε με το ν. 2960/2001 (ΦΕΚ 265 Α’) αντικαθίστανται ως εξής:

«2. Ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης αιθυλικής
αλκοόλης καθορίζεται σε χίλια πεντακόσια εβδομήντα (1.570) ευρώ,
ανά εκατόλιτρο άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης.».

3. Εφαρμόζεται μειωμένος κατά πενήντα τοις εκατό (50%) ο
συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης αιθυλικής αλκοόλης,
έναντι του ισχύοντος κανονικού συντελεστή για την αιθυλική
αλκοόλη που προορίζεται για την παρασκευή ούζου ή που
περιέχεται στο τσίπουρο και την τσικουδιά. Ο μειωμένος αυτός
συντελεστής καθορίζεται σε επτακόσια ογδόντα πέντε (785) ευρώ,
ανά εκατόλιτρο άνυδρης αιθυλικής αλκοόλης.

Ο κατά τα παραπάνω μειωμένος συντελεστής ειδικού φόρου
κατανάλωσης εφαρμόζεται και στην περιοχή Δωδεκανήσου για
την αιθυλική αλκοόλη που περιέχεται και στα λοιπά, πλην των
παραπάνω, αλκοολούχα ποτά ή άλλα αλκοολούχα προϊόντα,
τα οποία αποκτώνται από άλλα Κράτη – Μέλη της Κοινότητας,
αποστέλλονται από φορολογική αποθήκη της λοιπής Ελλάδος
ή εισάγονται στην περιοχή αυτή από τρίτες χώρες.
Η ίδια μείωση του φόρου ισχύει και για την αιθυλική αλκοόλη
που χρησιμοποιείται στην περιοχή αυτή για την παραγωγή των
παραπάνω ποτών και προϊόντων.
Οι όροι και προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων της
παρούσας παραγράφου καθορίζονται με απόφαση του
Υπουργού Οικονομικών»

2. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 87 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα,
αντικαθίστανται ως εξής:

«2. Ο φόρος αυτός ορίζεται σε ένα ευρώ και εξήντα τρία λεπτά (1,63)
ανά βαθμό PLATO κατά όγκο και εκατόλιτρο μπύρας.

3. Εφαρμόζεται μειωμένος κατά πενήντα τοις εκατό (50%)
συντελεστής ειδικού φόρου κατανάλωσης μπύρας, έναντι του
ισχύοντος κανονικού συντελεστή, για την μπύρα που παράγεται στη
χώρα μας ή στα άλλα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από
ανεξάρτητα μικρά ζυθοποιεία, εφόσον η παραγωγή τους δεν
υπερβαίνει τα 200.000 εκατόλιτρα μπύρας ετησίως.
Για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ο όρος «ανεξάρτητο
μικρό ζυθοποιείο» σημαίνει το ζυθοποιείο το οποίο πληροί τις εξής
προϋποθέσεις:
- Είναι νομικώς και οικονομικώς ανεξάρτητο από οποιοδήποτε
άλλο,
- Χρησιμοποιεί δικές του εγκαταστάσεις και
- δεν λειτουργεί βάσει άδειας εκμεταλλεύσεως άλλου
επιτηδευματία.
Θεωρούνται επίσης ως ένα και μόνο ανεξάρτητο μικρό ζυθοποιείο
δύο ή περισσότερα μικρά ζυθοποιεία όταν αυτά συνεργάζονται και η
συνδυασμένη ετήσια παραγωγή τους δεν υπερβαίνει τα 200.000
εκατόλιτρα μπύρας.
Ο μειωμένος αυτός συντελεστής καθορίζεται σε ογδόντα δύο λεπτά
(0,82) ευρώ ανά βαθμό PLATO κατά όγκο και εκατόλιτρο μπύρας.

Οι λεπτομέρειες εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας
παραγράφου καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού
Οικονομικών»

3. Το άρθρο 89 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα, αντικαθίσταται ως εξής:
« Άρθρο 89
Συντελεστές Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης

Ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβάλλεται
στα προϊόντα του προηγούμενου άρθρου ορίζεται σε εξήντα πέντε
(65) ευρώ ανά εκατόλιτρο τελικού προϊόντος, με εξαίρεση τα
προϊόντα που ορίζονται στις παραγράφους 6 και 7 του σημείου Β
του παραρτήματος ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΚ) του Συμβουλίου 606/2009
(EEL 193/24.7.2009) για τα οποία ο συντελεστής ορίζεται σε τριάντα
δύο ευρώ και πενήντα λεπτά (32,50) ανά εκατόλιτρο τελικού
προϊόντος.»

4. Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου 97 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα,
αντικαθίστανται ως εξής:
«1. Στα τσιγάρα και στα προϊόντα που εξομοιώνονται με αυτά, ως
βάση υπολογισμού του φόρου λαμβάνεται, σύμφωνα με τα στοιχεία
φορολογίας που είναι γνωστά κατά την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, η
πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης αυτών, ανεξάρτητα από το
σήμα και την προέλευσή τους. Στην τιμή αυτή ο συντελεστής του
ειδικού φόρου κατανάλωσης ορίζεται σε ποσοστό 63%, με ελάχιστο
φόρο είσπραξης, τα 75,60 ευρώ ανά 1.000 τσιγάρα.
Η πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης των τσιγάρων για τον
υπολογισμό της νέας φορολογικής επιβάρυνσης καθορίζεται με
απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και η έναρξη εφαρμογής της
ορίζεται μεταξύ της 1ης και 16ης Ιανουαρίου κάθε έτους.

Σε περίπτωση που η μεταβολή της πλέον ζητούμενης τιμής λιανικής
πώλησης των τσιγάρων έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της
συνολικής επίπτωσης που προκύπτει από το ποσοστό του φόρου
που προβλέπεται στο δεύτερο εδάφιο, η έναρξη εφαρμογής της
απόφασης αυτής επιτρέπεται να ορίζεται το αργότερο μέχρι την 1η
Ιανουαρίου του δεύτερου έτους που έπεται εκείνου της μεταβολής.

Ο ειδικός φόρος κατανάλωσης διαρθρώνεται:

α) σε έναν πάγιο φόρο, ο οποίος επιβάλλεται ανά μονάδα προϊόντος,
το ποσό του οποίου είναι ίσο προς 7,5% της συνολικής φορολογικής
επιβάρυνσης, η οποία προκύπτει από το άθροισμα του ειδικού
φόρου κατανάλωσης καπνού και του φόρου προστιθέμενης αξίας ,
που επιβάλλονται στην πλέον ζητούμενη τιμή λιανικής πώλησης των
τσιγάρων και είναι το ίδιο (πάγιο στοιχείο) για όλες τις κατηγορίες
τσιγάρων, ανεξάρτητα από την τιμή λιανικής πώλησής του και

β) σε έναν αναλογικό φόρο ο συντελεστής του οποίου είναι
57,07725% και προκύπτει από το κλάσμα που έχει ως αριθμητή το
γινόμενο του συντελεστή του ειδικού φόρου κατανάλωσης επί την
πλέον ζητούμενη τιμή μείον τον πάγιο φόρο και παρονομαστή την
πλέον ζητούμενη τιμή.
Ο αναλογικός συντελεστής 57,07725% υπολογίζεται στην τιμή
λιανικής πώλησης χιλίων (1.000) τεμαχίων τσιγάρων (1 φορολογική
μονάδα) και είναι ο ίδιος για όλες τις κατηγορίες τσιγάρων.

Στα τσιγάρα που πωλούνται σε τιμή μικρότερη από την τιμή λιανικής
πώλησης των τσιγάρων της πλέον ζητούμενης κατηγορίας τιμών, το
συνολικό ποσό του ειδικού φόρου κατανάλωσης, που υπολογίζεται
σύμφωνα με τις ανωτέρω περιπτώσεις α) και β) δεν μπορεί να είναι
κατωτέρω του εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του συνολικού
ειδικού φόρου κατανάλωσης που επιβάλλεται στα τσιγάρα της πλέον
ζητούμενης κατηγορίας τιμών.

2. Στα λοιπά βιομηχανοποιημένα καπνά ο συντελεστής του ειδικού
φόρου κατανάλωσης ορίζεται ως εξής:
α) Στα πούρα ή σιγαρίλλος σε ποσοστό 30% επί της κατά
χιλιόγραμμο τιμής λιανικής πώλησής τους.

β) Στο λεπτοκομμένο καπνό, ο οποίος προορίζεται για την
κατασκευή χειροποίητων τσιγάρων και στα άλλα καπνά για
κάπνισμα, σε ποσοστό 65% επί της κατά χιλιόγραμμο τιμής λιανικής
πώλησής τους.»

5. Η ισχύς των διατάξεων των παραγράφων 1 έως και 3 του άρθρου αυτού
αρχίζει από 8.1.2010. Η ισχύς των διατάξεων της παραγράφου 4 αρχίζει
από 18.1.2010 (ημερομηνία συζητήσεως του σχεδίου νόμου στην αρμόδια
Επιτροπή της Βουλής.)

Άρθρο 3
Έναρξη Ισχύος

Η ισχύς των διατάξεων του νόμου αυτού αρχίζει από την ημερομηνία
δημοσιεύσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται
διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις του.
*

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΦΠΑ ΣΕ ΕΠΙΧ/ΣΕΙΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΕ ΑΛΛΟ ΚΡΑΤΟΣ- ΜΕΛΟΣ

– Με την απόφαση Πολ. 1003/15-01-2010 καθορίζονται από 1/1/2010 οι όροι και οι προϋποθέσεις καθώς και η διαδικασία επιστροφής του Φ.Π.Α., σε υποκείμενους στο φόρο μη εγκατεστημένους στο κράτος – μέλος επιστροφής, αλλά εγκατεστημένους σε άλλο κράτος – μέλος (άρθρο 1).

– Δικαιούχος επιστροφής είναι ο υποκείμενος στο φόρο που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα, έχει δικαίωμα επιστροφής από άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. του Φ.Π.Α. με τον οποίο επιβαρύνθηκαν τα αγαθά που του παραδόθηκαν και οι υπηρεσίες που του παρασχέθηκαν από άλλους υποκείμενους στο φόρο στο εν λόγω κράτος – μέλος της Ε.Ε. (και αντίστροφα) (άρθρο 3).

– Ο αιτών πρέπει να έχει τις παρακάτω προϋποθέσεις:

o Να μην διατηρεί στο κράτος – μέλος επιστροφής την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ή μόνιμη εγκατάσταση ή την κατοικία του κ.λπ.

o Να μην πραγματοποιεί παράδοση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, για τις οποίες ο τόπος φορολογίας βρίσκεται στο κράτος – μέλος επιστροφής (εξαιρούνται 3 πράξεις) (άρθρο 4).

– Ο υποκείμενος στο φόρο που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα υποβάλλει την αίτηση μέσω του ηλεκτρονικού δικτύου Taxisnet, κάνοντας χρήση των κωδικών που έχει.

– Η περίοδος επιστροφής που καλύπτει η αίτηση δεν μπορεί να υπερβαίνει ένα ημερολογιακό έτος, ούτε να είναι μικρότερη των τριών ημερολογιακών μηνών εκτός εάν η αίτηση αφορά περίοδο που αντιστοιχεί στο υπόλοιπο του ημερολογιακού έτους το οποίο στην περίπτωση αυτή λογίζεται ως ένα ημερολογιακό έτος.

– Το αιτούμενο ποσό δεν μπορεί να είναι μικρότερο:
o των 50 ευρώ (περίοδος επιστροφής ένα ημερολογιακό έτος) ή

o των 400 ευρώ (περίοδος μικρότερη του ενός ημερολογιακού έτους και όχι μικρότερη των τριών μηνών).

– Η αίτηση επιστροφής υποβάλλεται στο κράτος – μέλος εγκατάστασης το αργότερο μέχρι της 30 Σεπτεμβρίου του επόμενου ημερολογιακού έτους που ακολουθεί την περίοδο επιστροφής, την οποία διαβιβάζει ηλεκτρονικά εντός 15 ημερών από την παραλαβή της στο κράτος – μέλος επιστροφής (άρθρα 6 και 7).
Τέλος αρμόδια αρχή στην Ελλάδα ορίζεται το:
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
14Η Δ/ΝΣΗ Φ.Π.Α.
Τμήμα Γ΄
Ταχ. Δ/νση: Σίνα 2-4
Τ.Κ. 106 72
ΑΘΗΝΑ
Τηλέφωνα: 210 3644960 – 210 3644990
Fax: 210 3645413
Email: d14-ctm@otenet.gr

ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΩΡΕΕΣ-ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΚΛΠ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΤΣΙΓΑΡΑ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ


Καταργείται η ισχύουσα αυτοτελής φορολόγηση των ακινήτων με συντελεστή 1%, που ίσχυε ανεξαρτήτως αξίας και ευνοούσε τη μεγάλη ιδιοκτησία. Με τον τρόπο αυτό επαναφέρεται ουσιαστικά σε ισχύ ο θεσμός της προοδευτικότητας του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών με την καθιέρωση κλιμάκων υπολογισμού του φόρου αυτού. Για καθεμιά από τις δύο κατηγορίες (Α΄ και Β΄) καθιερώνεται ιδιαίτερο αφορολόγητο όριο και ιδιαίτεροι ανά κλιμάκια φορολογικοί συντελεστές, με τους οποίους ο υπολογισμός του φόρου είναι ευνοϊκότερος για τους συγγενείς της Α΄ κατηγορίας, άμεση οικογένεια, και υψηλότερος για τους πιο μακρινούς συγγενείς της Β΄ κατηγορίας.

Ειδικότερα αυξάνεται το αφορολόγητο όριο από 95.000 σε 150.000 ευρώ για την Α΄ κατηγορία και από 20.000 σε 30.000 ευρώ για τη Β΄ κατηγορία. Η κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τη Γ΄ κατηγορία παραμένει ως έχει. Καθιερώνεται κλίμακα υπολογισμού του φόρου για την Α΄ κατηγορία με συντελεστές από 1% έως 10%, αντί 5% έως 20%, που ήταν οι συντελεστές της κλίμακας που ίσχυε παλαιότερα. Έτσι, αφενός μεν ικανοποιείται πάγιο και παλαιό αίτημα να μην επιβαρύνονται οι δωρεές προς συγγενείς, που υπάγονται στην Α΄ κατηγορία, και οι γονικές παροχές με συντελεστή ανώτερο από το συντελεστή του φόρου μεταβίβασης, και αφετέρου αποφεύγεται η μεθόδευση μεταβίβασης μεγάλης αξίας ακινήτων στις κατηγορίες αυτές φορολογουμένων με εικονικές πωλήσεις. Για τη Β΄ κατηγορία καθιερώνεται κλίμακα υπολογισμού του φόρου με συντελεστές από 5% έως 20%, αντί 10% έως 30%, που ήταν οι συντελεστές της κλίμακας που ίσχυε παλαιότερα.

— Λόγω της καθιέρωσης χαμηλών φορολογικών συντελεστών και υψηλού αφορολόγητου στην Α΄ κατηγορία, κατά τη μεταβίβαση περιουσίας από τους γονείς προς τα τέκνα τους, ο υπολογισμός του φόρου γίνεται με τον ίδιο τρόπο, ανεξάρτητα από την αιτία μεταβίβασης αυτής, δωρεά ή γονική παροχή.

— Σε περίπτωση που κληρονόμος του αποβιώσαντος είναι επιζών σύζυγος ή ανήλικα τέκνα του, παραμένει αφορολόγητη η περιουσία που κληρονομείται από αυτούς μέχρι του ποσού των 400.000 ευρώ κατά δικαιούχο.— Για τα χρηματικά ποσά τα οποία μεταβιβάζονται σε συγγενείς που υπάγονται στις Α΄ και Β΄ κατηγορίες (άτυπα ή μη), παραμένει η αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστή 10% για την Α΄ κατηγορία (και 20% για τη Β΄ κατηγορία) χωρίς αφορολόγητο όριο, γιατί χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό για την καταστρατήγηση των διατάξεων της φορολογίας εισοδήματος και του θεσμού του πόθεν έσχες. Τονίζετε ιδιαίτερα ότι με τη φορολόγηση αυτή ο φορολογούμενος δεν στερείται του αφορολογήτου των 150.000 ή των 30.000 ευρώ (ανά κατηγορία), αφού το ποσό αυτό δεν χάνεται, αλλά χρησιμοποιείται στην ακίνητη περιουσία και στα λοιπά περιουσιακά στοιχεία. Όμως, με την αυτοτελή φορολόγηση κλείνει ένα μεγάλο «παράθυρο» μεθόδευσης, το οποίο οδηγούσε στην απόκτηση μεγάλης αξίας περιουσίας, χωρίς την καταβολή των αναλογούντων φόρων και τούτο γιατί «η μέθοδος των άτυπων δωρεών ή των άτυπων γονικών παροχών» αξιοποιείται ουσιαστικά για την κάλυψη τεκμηρίων αγοράς. Ενδεικτικά αναφέρεται παράδειγμα, στο οποίο κάποιος που αγοράζει ακίνητο αξίας 660.000 ευρώ μπορεί να επικαλεσθεί - ως πηγή προέλευσης των χρημάτων – άτυπες παροχές από τους γονείς του (150.000 + 150.000 = 300.000 ευρώ) και άτυπες δωρεές από τους παππούδες / γιαγιάδες (150.000 + 150.000 = 300.000 ευρώ) ή και άτυπες δωρεές από δύο αδέλφια του ή θείους (30.000 + 30.000 = 60.000 ευρώ) και να αποφύγει με αυτόν τον τρόπο την καταβολή του αναλογούντος φόρου εισοδήματος ή και να καλύψει αδήλωτα εισοδήματα που προέρχονται από φοροδιαφυγή (π.χ. νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες).

— Ρυθμίζεται ενιαίος τρόπος καταβολής του φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις, καθεμιά από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ, πλην της τελευταίας, ανεξάρτητα από το είδος του περιουσιακού στοιχείου που αποκτάται ή από τον τίτλο βεβαίωσης του φόρου (δήλωση, πράξη οριστική, απόφαση δικαστηρίου κ.λπ.). Με τον τρόπο αυτό, αφενός, καθίσταται πλέον στους φορολογούμενους ευκολότερο να είναι συνεπείς στις φορολογικές τους υποχρεώσεις, αφού δεν θα έχουν διαφορετικές ημερομηνίες λήξης των δόσεών τους από τους φόρους αυτούς, και αφετέρου διευκολύνονται στην εξόφληση, αφού αυξάνεται ο αριθμός των δόσεων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο αναλογών για τα ακίνητα φόρος βεβαιώνεται σήμερα σε τρεις ίσες διμηνιαίες δόσεις.

β) Προβλέπεται ότι στις υποθέσεις στις οποίες έχουν εφαρμογή οι παρούσες ρυθμίσεις, ο συνυπολογισμός πλέον θα γίνεται με βάση τις βασικές διατάξεις των άρθρων 4, 36 και 47 του Κώδικα. Αυτό σημαίνει ότι στις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, στις οποίες ο υπολογισμός του φόρου θα γίνεται με τα οριζόμενα στις προτεινόμενες διατάξεις, θα συνυπολογίζονται πλέον όλες οι προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές, για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί σε χρόνο κατά τον οποίο δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου, δηλαδή σε υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση έχει γεννηθεί από 1-1-1990. Κατά το συνυπολογισμό αυτό θα τύχουν εφαρμογής και οι διατάξεις των άρθρων 31 και 121 του Κώδικα, για την έκπτωση του φόρου των συνυπολογιζόμενων δωρεών και γονικών παροχών, καθώς και για την εκκαθάριση υποθέσεων με διαφορετικό φορολογικό καθεστώς. Με τη ρύθμιση αυτή συνεπώς καθίσταται ανενεργή και ουσιαστικά καταργείται για τις υποθέσεις αυτές η διάταξη περί συνυπολογισμού της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν.3634/2008, η οποία στην πράξη θα εξακολουθεί να ισχύει μόνο κατά τον υπολογισμό του φόρου σε υποθέσεις, στις οποίες έχουν εφαρμογή οι προϊσχύσασες διατάξεις.

γ) Ορίζεται ως ημερομηνία έναρξης ισχύος των ρυθμίσεων η 8η Ιανουαρίου 2010 για τις υποθέσεις φορολογίας δωρεών και γονικών παροχών (ημερομηνία καταθέσεως στην Βουλή της τροπολογίας με την οποία διαφυλασσόταν από την ίδια ημερομηνία η υπαγωγή των υποθέσεων γονικής παροχής και δωρεών στο φορολογικό καθεστώς που θα προέκυπτε από την ολοκλήρωση της κοινωνικής διαβούλευσης) , και η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για τις υποθέσεις κληρονομιών.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για τα περιουσιακά στοιχεία που θα μεταβιβασθούν με συμβολαιογραφικό έγγραφο δωρεάς ή γονικής παροχής, που θα καταρτισθεί από 8 Ιανουαρίου 2010 (ανεξάρτητα από την ημερομηνία κατάθεσης της οικείας φορολογικής δήλωσης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.), για τις άτυπες δωρεές και γονικές παροχές που θα συσταθούν από την ημερομηνία αυτή, καθώς και για τις περιπτώσεις που υπήρχε μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και αυτή γεννιέται από 8 Ιανουαρίου 2010, ο φόρος δωρεάς ή γονικής παροχής θα υπολογισθεί με βάση τους φορολογικούς συντελεστές και τις κλίμακες που ορίζονται στην προτεινόμενη ρύθμιση.

Για τις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, η ρύθμιση καταλαμβάνει τις υποθέσεις εκείνες στις οποίες η φορολογική υποχρέωση θα γεννηθεί από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου, δηλαδή καταλαμβάνει θανάτους από την ημερομηνία αυτή και μετά καθώς και υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών (π.χ. επιδικίες), στις οποίες ο θάνατος μεν έχει συμβεί προγενέστερα, όμως είχε μετατεθεί ο χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης και αυτή γεννιέται μετά τη δημοσίευση του νόμου.

Ανακεφαλαιώνοντας, τονίζεται ότι με τις διατάξεις του άρθρου 1 ο τρόπος φορολόγησης των κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών καθίσταται αναλογικός, δικαιότερος και ικανοποιεί τη συνταγματική επιταγή και το αίσθημα των φορολογουμένων για συμμετοχή τους στα δημόσια βάρη ανάλογα με την περιουσιακή τους κατάσταση και για την επιβάρυνση των μεγάλων περιουσιών με υψηλότερους συντελεστές.

Ακολουθεί συγκριτικός πίνακας με παραδείγματα υπολογισμού του φόρου με το ισχύον και το προτεινόμενο σύστημα φορολόγησης:

Αξία περιουσίας που μεταβιβάζεται με δωρεά, γονική παροχή ή κληρονομιά

Φόρος με βάση την ισχύουσα κλίμακα

(1% ανεξαρτήτως αξίας ) Φόρος με βάση την προτεινόμενη κλίμακα Διαφορά φόρου (%)

150.000 550 Ø -100,00

200.000 1.050 500 -52,38

300.000 2.050 1.500 -26,83

310.000 2.150 2.000 -6.98

315.000 2.200 2.250 +2.27

320.000 2.250 2.500 +11,11

350.000 2.550 4.000 +56,86

400.000 3.050 6.500 +113,11

500.000 4.050 11.500 +183,95

600.000 5.050 16.500 +226.73

800.000 7.050 36.500 +417,73

1.000.000 9.050 56.500 +524,31

1.500.000 14.050 106.500 +658,01

Από τον πίνακα αυτό προκύπτει ότι, για περιουσίες μέχρι 315.000 ευρώ, ο φόρος που προκύπτει με τις προτεινόμενες κλίμακες είναι μικρότερος από αυτόν που προκύπτει με το ισχύον καθεστώς. Αν δε, πρόκειται για περιουσία που ανήκει σε δύο γονείς και μεταβιβάζεται στο παιδί τους, η αξία αυτή ανέρχεται στις 630.000 ευρώ. Για τις μεγαλύτερης αξίας περιουσίες υπάρχει ανάλογη επιβάρυνση, όχι όμως υπέρμετρη.

Άρθρο 2

Με τις διατάξεις του άρθρου 2 αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στην αλκοόλη και στα αλκοολούχα ποτά καθώς και ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα. Ειδικότερα:

Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 , 2 και 3 αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοόλη και στα αλκοολούχα ποτά. Η αύξηση αυτή κρίθηκε σκόπιμη, προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα του προϋπολογισμού και παράλληλα να προσεγγίσει η Ελλάδα, το μέσο όρο φορολογίας που ισχύει σε κοινοτικό επίπεδο στα αλκοολούχα προϊόντα. Η επιβάρυνση από την αύξηση αυτή ανέρχεται ανά φιάλη σε 0,91 ευρώ για την αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά (ουΐσκι, βότκα, τζιν κ.λ.π) , ενώ για το ούζο, τσίπουρο, τσικουδιά η επιβάρυνση περιορίζεται σε 0,45 ευρώ και για την φιάλη μπύρας από 0,009 έως 0,02 ευρώ.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 αναπροσαρμόζεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα. Συγκεκριμένα αυξάνεται ο συντελεστής του ειδικού φόρου κατανάλωσης από 57,5% σε 63% και του παγίου στοιχείου από 5% σε 7,5%, ενώ παράλληλα μειώνεται ο ελάχιστος ειδικός φόρος κατανάλωσης από 80% σε 75%. Επίσης αυξάνεται από 10% -12% ο φόρος κατανάλωσης που επιβάλλεται στα πούρα και στον καπνό που προορίζεται για την κατασκευή χειροποίητων τσιγάρων.

Η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί αφενός στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού και αφετέρου μέσω της αυξημένης τιμής της δημιουργίας αντικινήτρου κατανάλωσης για σκοπούς προστασίας της δημόσιας υγείας. Επίσης με την αναπροσαρμογή αυτή του φόρου επιτυγχάνεται:

- Η μη νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών τσιγάρων που ανήκουν στην ίδια ομάδα.

- Η διατήρηση στα ίδια επίπεδα της διαφοράς των τιμών που υπήρχε μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών τσιγάρων πριν την αύξηση του φόρου.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση τα ακριβά τσιγάρα πλήττονται περισσότερο σε σχέση με τα τσιγάρα που έχουν χαμηλή τιμή. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η επιβάρυνση από την αύξηση της φορολογίας ανά πακέτο 20 τσιγάρων ανέρχεται σε 0,15 μέχρι 0,19 ευρώ για τα φθηνά τσιγάρα και από 0,20 μέχρι 0,34 ευρώ για τα ακριβά.

Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 ορίζεται ότι η ισχύς των διατάξεων των παραγράφων 1, 2 και 3 του άρθρου αυτού αρχίζει από 8.1.2010 και οι διατάξεις της παραγράφου 4 από την ημερομηνία συζήτησης του σχεδίου νόμου στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής.

Άρθρο 3

Με τις διατάξεις του άρθρου 3 ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου ως ημερομηνία έναρξης της ισχύος του, εκτός από τις περιπτώσεις που ορίζεται διαφορετικά στις επί μέρους διατάξεις του.

Αυτά επιδιώκονται με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου και παρακαλείται η Εθνική Αντιπροσωπεία για την ψήφισή του.

Αθήνα 15.1. 2010

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ

Του

Ανδρέα Γ. Κοψιαύτη
Επίτιμου Γενικού Διευθυντού του ΥΠΟΙΚ και Συγγραφέα του βιβλίου «Κωδικοποίηση και Ερμηνεία Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων.


Με την ευκαιρία της πρόθεσης της Κυβέρνησης να καταργήσει την αυτοτελή φορολόγηση, η οποία προβλέπεται για ορισμένα εισοδήματα που ορίζονται περιοριστικά στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) και να τα φορολογήσει με τις γενικές διατάξεις της προοδευτικής φορολογικής κλίμακας, παραθέτουμε αμέσως παρακάτω τις απόψεις μας για το φορολογικό αυτό θέμα.

Κατά κανόνα, στο ελληνικό φορολογικό σύστημα ισχύει η αρχή «του ενιαίου της φορολογίας εισοδήματος», σύμφωνα με την οποία φορολογείται το άθροισμα των επιμέρους πηγών εισοδήματος με βάση την προοδευτική κλίμακα φορολογίας και όχι καθεμία (πηγή) χωριστά.

Από τον παραπάνω κανόνα υπάρχουν και εξαιρέσεις. Δηλαδή ορισμένα εισοδήματα φορολογούνται αυτοτελώς με έναν αναλογικό συντελεστή, με αποτέλεσμα να εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση, χωρίς να αθροίζονται στα άλλα εισοδήματα του φορολογούμενου. Για παράδειγμα, έστω ότι ποδοσφαιριστής έχει εισόδημα τη χρήση 2009 από εμπορικές επιχειρήσεις 18.000 ευρώ, από μισθούς 12.000 ευρώ και ποσό 500.000 ευρώ που προέρχεται κατά την υπογραφή συμβολαίου μετεγγραφής και δεν έχει δαπάνες που εκπίπτουν από το εισόδημα. Στο παράδειγμα αυτό, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, ο παραπάνω φορολογούμενος θα φορολογηθεί για ποσό 30.000 ευρώ (18.000 + 12.000) με τις γενικές διατάξεις, δηλαδή με την προοδευτική κλίμακα, και για ποσό 500.000 ευρώ θα φορολογηθεί αυτοτελώς με αναλογικό συντελεστή 20%. Με τα ισχύοντα, ο φόρος που αναλογεί είναι:

Για εισόδημα 30.000 € κύριος φόρος 4.725 €

Για εισόδημα 500.000 € φόρος 500.000 x 20% 100.000 €

Σύνολο 530.000 € 104.725 €

Στην περίπτωση κατάργησης της αυτοτελούς φορολόγησης, στο εισόδημα των 30.000 ευρώ θα προστεθεί και το ποσό των 500.000 ευρώ, ούτως ώστε το συνολικό εισόδημα των 530.000 ευρώ (18.000 + 12.000 + 500.000) να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, ο κύριος φόρος επί του συνολικού εισοδήματος των 530.000 ευρώ είναι 202.475 ευρώ έναντι 104.725 ευρώ της προηγούμενης περίπτωσης, που ισχύει η αυτοτελής φορολόγηση. Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα εισοδήματα που φορολογούνται αυτοτελώς:

- Εισόδημα από τόκους καταθέσεων.

- Κάθε κέρδος ή ωφέλεια που προέρχεται από μεταβίβαση επιχείρησης κ.λπ.

- Η αξία πώλησης μετοχών ημεδαπών A.E. κ.λπ.

- Τα χρηματικά ποσά των αποζημιώσεων που καταβάλλονται σε εργαζόμενους λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας κ.λπ.

- Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στους ποδοσφαιριστές, προπονητές, καλαθοσφαιριστές κ.λπ. κατά την υπογραφή του συμβολαίου μετεγγραφής κ.λπ.

- Βουλευτική αποζημίωση.

- ΔΕΤΕ, ΔΙΒΕΕΤ τελωνειακών, εφοριακών κ.λπ.

Από τα εισοδήματα τα οποία φορολογούνται αυτοτελώς, άλλα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, δηλαδή υπάρχει σταθερή πηγή απόκτησης εισοδήματος, όπως π.χ. τόκοι, βουλευτική αποζημίωση, ΔΕΤΕ, ΔΙΒΕΕΤ κ.λπ., και άλλα δεν επαναλαμβάνονται, δεδομένου ότι υπάρχουν περιστασιακά, δηλαδή δεν υπάρχει σταθερή πηγή εισοδήματος, όπως π.χ. ποσά που λαμβάνουν ποδοσφαιριστές λόγω μετεγγραφής, ποσά αποζημιώσεων που καταβάλλονται σε εργαζόμενους λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας κ.λπ.

Επειδή θέλω να συμβάλω με την κρίση και την πείρα μου στην ορθή και δίκαιη φορολόγηση των εισοδημάτων, προτείνω, σχετικά με το παραπάνω θέμα, τη φορολόγηση όλων των εισοδημάτων, τα οποία κατά κανόνα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, με τις γενικές διατάξεις και όχι αυτοτελώς όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Για τα εισοδήματα τα οποία δεν επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, γιατί δεν υπάρχει σταθερή πηγή απόκτησης, πρέπει να υπάρξει, για καθένα από τα αναγραφόμενα περιοριστικά στον νόμο εισοδήματα, ειδική μελέτη - εξέταση λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζουν, π.χ. για την αποζημίωση που εισπράττουν οι απολυόμενοι λόγω καταγγελίας της σύμβασης μίσθωσης εργασίας πρέπει για κοινωνικούς λόγους να μην καταργηθεί η αυτοτελής φορολόγηση. Τα ποσά που εισπράττουν οι ποδοσφαιριστές κ.ά. κατά την υπογραφή του συμβολαίου μετεγγραφής, ίσως θα πρέπει να κατανέμονται (τα ποσά μετεγγραφής) για φορολόγηση ισόποσα στα έτη διάρκειας του συμβολαίου κ.λπ. Επίσης, ίσως πρέπει και οι υφιστάμενοι συντελεστές της αυτοτελούς φορολόγησης, όπου αυτή δεν καταργηθεί, να αναμορφωθούν.

Γενικά, πιστεύουμε ότι η αυτοτελής φορολόγηση στρεβλώνει το φορολογικό μας σύστημα και είναι αντίθετη με τη συνταγματική επιταγή της παρ. 5 του άρθρου 4 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι Έλληνες συνεισφέρουν αδιακρίτως στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνάμεις».

N 3814/12-1-2010 Κύρωση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και άλλες διατάξεις.

Με το Νόμο αυτόν
- Παρέχεται η δυνατότητα τμηματικής Καταβολής του ΦΠΑ( Καταβολή ποσοστού 30% τουλάχιστον του οφειλόμενου φόρου με την υποβολή της δήλωσης και καταβολή του υπολοίπου φόρου σε δύο ισόποσες δόσεις κ.λ.π ) Αρθρο Πρώτο

-Καταργείται η αύξηση του ποσοστού των Επισφαλών απαιτήσεων και παραμένει 0,5% και 1%(από 1% και 1,5% που προέβλεπε η Π.Ν.Π)

-Παρατείνονται οι Πλειστηριασμοί εως 30/6/2010.
Αρθρο Δεύτερο

ΑΠΟΣΥΡΕΤΑΙ Η ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΟΤΑ-ΤΣΙΓΑΡΑ

Αθήνα, 13.01.2010


Ανακοίνωση σχετικά με την φορολόγηση στα ποτά και τα τσιγάρα και τις γονικές παροχές

Το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε πριν μερικές ημέρες μια προσθήκη -τροπολογία στο Νομοσχέδιο «Προστασία δασών και δασικών εκτάσεων του Νομού Αττικής, σύσταση Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις» σχετικά με την αύξηση του φόρου στα ποτά και τα τσιγάρα και τη ρύθμιση της φορολόγησης των γονικών παροχών.

Στο Υπουργείο Οικονομικών ασκήθηκε κριτική ότι η τροπολογία κατατέθηκε «νύχτα». Σε αντίθεση όμως με πρακτικές κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας κατάθεσης πραγματικών νυχτερινών τροπολογιών κατά τη διάρκεια ψήφισης νομοσχεδίων στην ολομέλεια της Βουλής ώστε να ψηφιστούν χωρίς συζήτηση, το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε την τροπολογία αυτή εμπρόθεσμα ώστε να ενταχθεί στο Νομοσχέδιο πριν καν ξεκινήσει συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Η τροπολογία κατατέθηκε σε Νομοσχέδιο άσχετο με το ρυθμιζόμενο αντικείμενο. Αυτό έγινε διότι όσον αφορά την αύξηση του φόρου στα ποτά και στα τσιγάρα, η εξαιρετικά δυσμενής δημοσιονομική κατάσταση της χώρας επέβαλε την όσο το δυνατόν ταχύτερη ενεργοποίηση του μέτρου αυτού από την αρχή του 2010. Επελέγη συνεπώς να ενταχθεί στο πρώτο νομοσχέδιο προς ψήφιση και συζήτηση. Κάθε εβδομάδα καθυστέρησης κοστίζει στα δημόσια έσοδα 13 περίπου εκ. ευρώ.

Ως προς τη ρύθμιση για τις γονικές παροχές η κυβέρνηση επιχείρησε να αντιμετωπίσει το φαινόμενο μαζικής μεταβίβασης μεγάλης ακίνητης περιουσίας που παρατηρήθηκε από τον Δεκέμβριο σε επιλεγμένες περιοχές κυρίως της Αθήνας. Ως γνωστόν η Νέα Δημοκρατία με την κατάργηση της προοδευτικής φορολόγησης στη μεγάλη ακίνητη περιουσία στη πράξη ζήτησε από τους κατόχους μικρής ακίνητης περιούσιας να επιδοτήσουν τους κατόχους μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Οι προγραμματικές θέσεις του ΠΑΣΟΚ στο θέμα αυτό είναι απολύτως ξεκάθαρες: κατάργηση της σημερινής ρύθμισης της Νέας Δημοκρατίας και αντικατάσταση από ένα σύστημα προοδευτικής φορολόγησης με υψηλό αφορολόγητο όριο. Η δεδομένη αυτή πρόθεση της κυβέρνησης αποτέλεσε αντικείμενο εκμετάλλευσης από μεγαλόϊδιοκτήτες οι οποίοι έσπευσαν να μεταβιβάσουν περιουσίες προλαβαίνοντας τον σε εξέλιξη διάλογο για την φορολογία. Στόχος της ρύθμισης συνεπώς ήταν να αποκαταστήσει μια αδικία σε εξέλιξη.

Με προφανή την ανάγκη να υπάρξει άμεση ρύθμιση των ζητημάτων αυτών αλλά και με δεδομένη τη βούληση της κυβέρνησης συνολικά για την τήρηση των διαδικασιών που προάγουν τη διαφάνεια στη νομοθετική λειτουργία, το Υπουργείο Οικονομικών, προτίθεται να αντικαταστήσει την πιο πάνω τροπολογία με την άμεση κατάθεση για συζήτηση κατά προτεραιότητα σχεδίου νόμου για την αύξηση του φόρου στα ποτά και στα τσιγάρα και τη ρύθμιση της φορολόγησης των γονικών παροχών.

ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ-ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗΣ

του κ. Γ. Θ. Κρεκούκια


τ. Δ/ντή Υπουργείου Οικονομικών

Συνεργάτη της εταιρείας Συμβούλων Επιχειρήσεων

«ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Γ. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ Α.Ε.»



Είναι γνωστό και διαπιστωμένο πλέον, ότι η γενικευμένη και διογκωμένη στη χώρα μας αποστέρηση των πάσης φύσεως φόρων του Δημοσίου με παράνομους ή και νόμιμους και νομιμοφανείς τρόπους, η λεγόμενη δηλαδή φοροδιαφυγή (tax evasion) ή φοροαποφυγή (tax avoidance), αποτελούν τον βασικότερο παράγοντα της κακής πορείας της οικονομίας μας.

Πραγματικά, αν αναλογισθεί κανείς ότι τα φορολογικά έσοδα υπερβαίνουν το 90% των εσόδων του προϋπολογισμού της Ελλάδος, αντιλαμβάνεται ότι το τεράστιο πρόβλημα της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, που ξεπερνούν το 30% του ΑΕΠ της χώρας, μαζί φυσικά με τις υπερβολικές, σπάταλες και αλόγιστες εν πολλοίς δαπάνες, αποτελούν την κυριότερη, αν μη και αποκλειστική αιτία του μεγάλου δημοσιονομικού ελλείμματος και του συνακόλουθου διογκωμένου δημόσιου χρέους της Ελλάδος.

Είναι βέβαια γεγονός, ότι όλα τα οικονομικά επιτελεία των κατά καιρούς κυβερνήσεων προσπάθησαν και προσπαθούν να θεραπεύσουν ή, για να είμαστε πιο ακριβείς προσπαθούν να καταπολεμήσουν, αυτή τη μάστιγα των δημόσιων οικονομικών, που σε τελική ανάλυση καταφέρει καίρια πλήγματα στη συνολική πραγματική οικονομία μας. Ομολογουμένως, είναι αξιέπαινη εν προκειμένω η διαφαινόμενη σοβαρή προσπάθεια της σημερινής ηγεσίας του Υπουργείου Οικονομικών να αντιμετωπίσει με δραστικά πράγματι φορολογικά και άλλα μέτρα, το δημοσιονομικό και το συνακόλουθο σοβαρό οικονομικό πρόβλημα του μεγάλου ελλείμματος του προϋπολογισμού.

Επί τούτοις, ενόψει των σχεδιαζόμενων από τη Διοίκηση του Υπ. Οικονομικών μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, με το σημείωμά μας αυτό θα προσπαθήσουμε να καταθέσουμε ορισμένες ιδέες από την παλαιότερη υπηρεσιακή μας εμπειρία, που είχαν άλλωστε διατυπωθεί με τη μορφή προτάσεων ή εισηγήσεων για το ίδιο ακριβώς διαχρονικό θέμα της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής σε παλαιότερα άρθρα μας .

1. Γενικές επισημάνσεις του προβλήματος

Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε, ότι τα μελετώμενα από τη Διοίκηση του Υπ. Οικονομικών μέτρα για την τιθάσευση της φοροδιαφυγής, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Πράγματι, οι προτάσεις για την αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας, την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης αρκετών και αξιόλογων εισοδημάτων, την αντικειμενικοποίηση της φορολογίας ορισμένων επαγγελμάτων, την κατάργηση ή καλλίτερα την εκλογίκευση του Κ.Β.Σ., την αναδιοργάνωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (ΥΠ.Ε.Ε.) και άλλες τυχόν παρεμβάσεις στον τομέα των άμεσων και έμμεσων φόρων, καθώς και οι μελετώμενες παράλληλα μεταβολές και παρεμβάσεις στη φορολογία κεφαλαίου (ΕΤΑΚ, φορολογία κληρονομιών και γονικών παροχών κ.λπ.), θα πρέπει να μελετηθούν και αφού αξιολογηθούν από όλους τους συναρμόδιους φορείς να υλοποιηθούν σε νομοθετικά κείμενα για άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζέοντος ήδη φαινομένου της φοροδιαφυγής.

Έτσι, στις παρακάτω γραμμές επισημαίνονται ορισμένες χρήσιμες και πρακτικές, κατά τη γνώμη μας, ιδέες για την καλλίτερη και αποτελεσματικότερη επίτευξη του εν θέματι επιδιωκόμενου σκοπού.


1.1. Το πρόβλημα της φοροδιαφυγής

Η φοροδιαφυγή (tax evasion), τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο συνίσταται στην «…παράνομη συμπεριφορά, ή την συμπεριφορά που συνεπάγεται την άμεση παραβίαση του νόμου με αποτέλεσμα την αποφυγή πληρωμής του φόρου ».

Επισημαίνεται εδώ, ότι η φοροδιαφυγή εκδηλώνεται σε όλο το πλέγμα της φορολογίας, ήτοι στην άμεση, κατά κύριο λόγο φορολογία, αλλά και στην έμμεση τοιαύτη, συμπεριλαμβανομένων και των ειδικών φόρων κατανάλωσης και των φόρων υπέρ τρίτων, καθώς και των φόρων κεφαλαίου (Φ.Μ.Α., Φορολογία κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών) και των φόρων επί της περιουσίας κ.λπ.

Επομένως, η εν λόγω παράνομη συμπεριφορά πλήττει όλα σχεδόν τα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου και ως εκ τούτου αποτελεί το μείζον πρόβλημα των δημόσιων οικονομικών και κατ’ επέκταση την «αχίλλειο πτέρνα» της οικονομίας της χώρας.

Βασικοί παράγοντες που ευνοούν τη συντήρηση και εν πολλοίς την ανάπτυξη της φοροδιαφυγής στη χώρα μας είναι κυρίως η ανεπαρκής και αναποτελεσματική οργάνωση και λειτουργία του φορολογικού μηχανισμού, η πολυνομία και η μακροχρονίως συντηρούμενη έλλειψη φορολογικής συνείδησης των φορολογούμενων.

Όμως, πέραν από τους προαναφερθέντες, σοβαρούς κατά τ’ άλλα, παράγοντες της φοροδιαφυγής, θα πρέπει να εξεταστεί και ένας εξίσου σοβαρός, διαρθρωτικού χαρακτήρα, παράγοντας που ευνοεί την συντήρηση ή ακόμα και τη διόγκωση του υπό μελέτη προβλήματος.

Πρόκειται συγκεκριμένα για τη λειτουργία στη χώρα μας ενός εξαιρετικά μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων και κυρίως μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Το φαινόμενο αυτό της πολυδιάσπασης δηλαδή της επιχειρηματικής δραστηριότητας, έχει ως αποτέλεσμα αφενός μεν την μικρότερη απόδοση των φορολογικών εσόδων λόγω κατακερματισμού της φορολογητέας ύλης, αφετέρου δε τη διολίσθηση των μικρών και πολύ μικρών κυρίως επιχειρήσεων στις πρακτικές φοροδιαφυγής. Οι πρακτικές αυτές διευκολύνονται μάλιστα λόγω των πλημμελών φορολογικών ελέγχων που διενεργούνται στις επιχειρήσεις αυτές, εξαιτίας τόσο του υψηλού ελεγκτικού κόστους (π.χ. σημαντική απασχόληση των ελεγκτικών υπηρεσιών) και της παραμέλησης του ελέγχου αυτών, όσο και λόγω των εφαρμοζόμενων κατά καιρούς ελεγκτικών διαδικασιών συνοπτικής περαίωσης των συσσωρευόμενων ανέλεγκτων φορολογικών χρήσεων .


1.2. Το πρόβλημα της φοροαποφυγής

Σημειώνεται καταρχάς, ότι η φοροαποφυγή συνιστά την με νόμιμους τρόπους και μεθόδους αποφυγή των φόρων και εκδηλώνεται κυρίως στην άμεση φορολογία, όπου με μεθοδευμένη εκμετάλλευση των νομοθετικών κενών και ασαφειών, αλλά και με έντεχνη προσαρμογή των φορολογικών λειτουργιών της επιχείρησης σε ευνοϊκά φορολογικά καθεστώτα, επιτυγχάνεται η αποφυγή φόρων. Παράλληλα όμως η φοροαποφυγή εκδηλώνεται, σε ηπιότερο βαθμό και στους έμμεσους φόρους, είτε λόγω της συνάφειας αυτών με τους άμεσους φόρους, είτε και για λόγους ανεξάρτητους, που οφείλονται κυρίως στην αποφυγή ή την περιορισμένη χρήση του αντικειμένου της φορολογίας [π.χ. αποφυγή καπνίσματος ή κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών λόγω της επιβάρυνσης αυτών με υψηλούς ειδικούς φόρους κατανάλωσης (excise duties)].

Περαιτέρω σημειώνεται ότι η φοροαποφυγή, όπως άλλωστε και η φοροδιαφυγή, ευδοκιμεί τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο.

Πάντως, οι συνηθέστερες πρακτικές φοροαποφυγής που εφαρμόζονται κυρίως στην άμεση φορολογία, τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο, εμφανίζονται, όπως προαναφέρθηκε, με τη μορφή μεθοδευμένης αξιοποίησης των νομοθετικών κενών και ατελειών των υφιστάμενων φορολογικών συστημάτων, αλλά και της έντεχνης και περισπούδαστης προσαρμογής των λογιστικών και φορολογικών λειτουργιών των επιχειρήσεων προς τα ισχύοντα εθνικά ή πολυεθνικά φορολογικά καθεστώτα.

Τέτοιες φορολογικές μεθοδεύσεις, που απαντώνται συνήθως στην φορολογική πρακτική, είναι π.χ. η μετατροπή προσωπικών εταιρειών (Ο.Ε., Ε.Ε. και εταιρείες αστικού δικαίου) σε ατομικές επιχειρήσεις (ή και το αντίστροφα), όπως συνέβη με τη μετατροπή του τρόπου φορολογίας των προσωπικών εταιρειών, όπου οι εταιρείες αυτές φορολογούνται με αυτοτελή φόρο στο όνομά τους (20%) αντί του βαρύτερου ενδεχομένως φόρου που επιβάλλεται με βάση την κλίμακα με την οποία φορολογούνται οι ατομικές επιχειρήσεις. Επίσης, περιπτώσεις φοροαποφυγής απαντώνται συνήθως στην πράξη με τις μεταβιβάσεις σε συγγενικά πρόσωπα περιουσιακών στοιχείων λόγω δωρεάς ή γονικής παροχής με σκοπό τη διάσπαση του φορολογητέου εισοδήματος των ιδιοκτητών γονέων. Ακόμα συνήθης περίπτωση φοροαποφυγής εμφανίζεται, όταν κάποιο πρόσωπο που δεν έχει αξιόλογο εισόδημα και αγοράζει κάποιο περιουσιακό στοιχείο, προκειμένου να αποφύγει τη φορολόγηση με βάση το πόθεν έσχες, προβαίνει σε δανεισμό ή άτυπη σύσταση δωρεάς από συγγενικό πρόσωπο.

Όμως και σε πολυεθνικό επίπεδο εμφανίζονται πολλές και ποικίλες πρακτικές φοροαποφυγής, όπως οι υπερτιμολογήσεις-υποτιμολογήσεις μεταξύ συγγενών πολυεθνικών εταιρειών, η μεταφορά εισοδημάτων, δραστηριοτήτων ή και άλλων περιουσιακών στοιχείων σε φορολογικούς παραδείσους (tax haven), υπεράκτιες εταιρείες (offshore companies) κ.λπ., όπου φορολογούνται ελαφρύτερα. Πολλές φορές βέβαια οι εν λόγω φορολογικοί παράδεισοι δεν αποβλέπουν σε αυτή καθεαυτή τη φοροαποφυγή, αλλά δημιουργούνται από ορισμένες χώρες για να προκαλέσουν επενδύσεις από άλλες χώρες. Σχετική εν προκειμένω ήταν η περίπτωση της Ιρλανδίας, η οποία έκανε ευρεία χρήση του κινήτρου αυτού για την ανάπτυξη της οικονομίας της .


2. Μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής

Και οι δύο αυτές μορφές της παράνομης ή και της νομιμοφανούς αποφυγής των φόρων απασχόλησαν ανέκαθεν και απασχολούν συνεχώς τις εθνικές και διεθνείς φορολογικές διοικήσεις και τις οικονομίες όλων των χωρών, οι οποίες εφαρμόζουν κατά καιρούς διάφορα μέτρα, καταπολέμησης των φαινομένων της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, συνεπικουρούμενες προς τούτο από διεθνείς οργανισμούς και κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).


2.1. Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής

Όπως είναι γνωστό η φοροδιαφυγή πλήττει ευθέως και σε μεγάλο βαθμό τα δημόσια οικονομικά των χωρών όπου εκδηλώνεται και κατ’ επέκταση δημιουργεί σοβαρές παρενέργειες σε αυτή καθεαυτή την πραγματική οικονομία των χωρών.

Στη χώρα μας το φαινόμενο της φοροδιαφυγής επηρεάζει δυσμενώς επί μονίμου βάσεως τα δημοσιονομικά της Ελλάδος, όπου το έλλειμμα του προϋπολογισμού και κατ’ επέκταση το δημόσιο χρέος έχουν εκτοξευθεί τελευταία σε δυσθεώρητα ύψη. Το έλλειμμα αυτό βέβαια δεν οφείλεται μόνο στη φοροδιαφυγή, αλλά κατά ένα μεγάλο επίσης μέρος στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος με νόμιμους (συνήθεις σπατάλες) ή παράνομους τρόπους (διακίνηση μαύρου χρήματος). Εντούτοις, είναι διαπιστωμένο, ότι η φοροδιαφυγή φέρει το μεγαλύτερο βάρος της κακοδαιμονίας των δημόσιων οικονομικών της χώρας, αφού από πολλούς θεωρείται ότι ανέρχεται σε ποσοστό 30%, ή και περισσότερο, του Α.Ε.Π. της Ελλάδος.

Έτσι, στα πλαίσια της προσπάθειας που γίνεται πάντοτε, αλλά ιδιαίτερα την περίοδο αυτή της μείζονος κρίσης που διέρχεται η ελληνική οικονομία, θα θέλαμε να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις, σχετικά με τα προτεινόμενα κατά καιρούς μέτρα και κυρίως με τα προσφάτως μελετώμενα από πλευράς Διοικήσεως του Υπ. Οικονομικών μέτρα για την καταπολέμηση της φοβερής αυτής μάστιγας της φοροδιαφυγής που βασανίζει αφόρητα τη χώρα και ταυτόχρονα υποσκάπτει τα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας.

Όπως γίνεται αντιληπτό, στα πλαίσια του σημειώματος αυτού, δεν είναι δυνατό να αναπτυχθούν διεξοδικώς τα προτεινόμενα μέτρα για την αντιμετώπιση του εξαιρετικά δύσκολου και πολύπλοκου αυτού φαινομένου. Για τον λόγο αυτό θα προσπαθήσουμε να τονίσουμε επιγραμματικά τα ενδεικνυόμενα μέτρα με γνώμονα τη βελτίωση, κατά το δυνατόν, της υφιστάμενης φορολογικής κατάστασης.

α. Τεκμήρια δαπανών διαβίωσης – Τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (πόθεν έσχες)

Όπως είναι γνωστό τα τεκμήρια αυτά έχουν καθιερωθεί, ως επικουρικός τρόπος εξεύρεσης του εισοδήματος, εδώ και πολλά χρόνια και λειτούργησαν κατά καιρούς με διάφορες παραλλαγές, άλλοτε προς το αυστηρότερο και άλλοτε προς το ολιγότερο αυστηρό. Πάντως καθ’ όλη τη διαδρομή της λειτουργίας των τεκμηρίων αυτών, μέχρι και σήμερα δεν μπορεί να πει κανείς ότι απέδωσαν τα προσδοκώμενα δημοσιονομικά οφέλη. Τούτο δε οφείλεται, κατά την άποψή μας, στην πλημμελή και μη συστηματική εφαρμογή του συμπληρωματικού και ταυτόχρονα σημαντικού αυτού τρόπου προσδιορισμού του εισοδήματος των φορολογούμενων.

Στα παλαιότερα βέβαια χρόνια, που ήταν άγνωστα τα σημερινά ηλεκτρονικά μέσα υπήρχε μία δικαιολογία για τη δυσχέρεια εφαρμογής των τεκμηρίων. Σήμερα όμως είναι καθόλα δυνατή η μεγαλύτερη δυνατή εκμετάλλευση του συστήματος των τεκμηρίων. Προς τούτο όμως απαιτείται αφενός μεν η συστηματική και μεθοδευμένη οργάνωση του όλου συστήματος και αφετέρου η συνεχής και λειτουργική εφαρμογή των τεκμηρίων στη φοροελεγκτική πρακτική.

Έτσι, καθόσον αφορά την οργανωτική πλευρά των τεκμηρίων, επισημαίνουμε ότι η μελετώμενη από πλευράς διοικήσεως του Υπ. Οικονομικών αναμόρφωση του συστήματος των τεκμηρίων και η καθιέρωση αυτών ως ένα ολοκληρωμένο σύστημα «πόθεν έσχες» κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, με την προϋπόθεση όμως ότι, όσο καλό και σωστά μελετημένο κι αν είναι το σύστημα αυτό, θα πρέπει να είναι λειτουργικό και αποτελεσματικό. Αυτό βέβαια θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από την συστηματική και μεθοδική εφαρμογή του στην πράξη. Ήδη, όπως προελέχθη, σήμερα υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία των ηλεκτρονικών μέσων με τα οποία θα πρέπει επί συνεχούς βάσεως να γίνονται διασταυρώσεις για τη διακρίβωση της ειλικρίνειας και ακρίβειας των δηλούμενων περιουσιακών στοιχείων των υποχρέων. Παράλληλα θα πρέπει να γίνονται, έστω και δειγματοληπτικοί πραγματικοί έλεγχοι στα δηλούμενα περιουσιακά στοιχεία, όπως είναι κυρίως τα ακίνητα. Ειδικά καθόσον αφορά τα τελευταία, σκόπιμο κρίνεται όπως, πριν από την εφαρμογή σε ισχύ του νέου φορολογικού νόμου, γίνει, δια των μέσων ενημέρωσης, γενική έκκληση στους φορολογούμενους να δηλώσουν στο έντυπο Ε9, ή στο τυχόν καθιερωθησόμενο νέο έντυπο, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα χάριτος (χωρίς προσαυξήσεις και πρόστιμα) τα τυχόν μη δηλωθέντα ή ανακριβώς δηλωθέντα ακίνητά τους, με την σχετική επισήμανση ότι θα επακολουθήσουν απογραφικοί έλεγχοι. Φυσικά τέτοιες επισημάνσεις δια των μέσων μαζικής ενημέρωσης, σκόπιμο κρίνεται να γίνονται κατά την περίοδο υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, για όλα τα εισοδήματα των φορολογούμενων.

β. Αντικειμενικός προσδιορισμός του εισοδήματος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων

Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, ένας από τους σοβαρότερους παράγοντες που ευνοούν την φοροδιαφυγή είναι αυτή καθεαυτή η διάρθρωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα μας, η ύπαρξη δηλαδή ενός πολύ μεγάλου αριθμού μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Έτσι η διάσπαση της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, αφενός μεν κατακερματίζει τα φορολογητέα εισοδήματα σε μικρά και πολύ μικρά τοιαύτα, τα οποία κρινόμενα ως σύνολο θα απέδιδαν μεγαλύτερους φόρους, αφετέρου δε δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη διεξαγωγή του ελέγχου και την παρακολούθηση εν γένει μεγάλου αριθμού μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.



Για την αντιμετώπιση του θέματος αυτού κρίνεται επιβεβλημένη η μελέτη για την καθιέρωση ενός γενικευμένου συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού του εισοδήματος των επιχειρήσεων αυτών. Η μεθόδευση αυτή μπορεί να ακολουθήσει το πρότυπο του εφαρμοζόμενου σήμερα στη χώρα μας προσδιορισμού του καθαρού εισοδήματος ορισμένων μικρών επιτηδευματιών, όπως είναι οι εκμεταλλευτές των επιβατικών Δ.Χ. και φορτηγών Δ.Χ. αυτοκινήτων, οι ασχολούμενοι με την ενοικίαση επιπλωμένων δωματίων, οι μικρέμποροι των λαϊκών αγορών κ.λπ. (σχετ. άρθρο 33 του Κ.Φ.Ε.). Η μέθοδος αυτή μπορεί να εφαρμοστεί και για ορισμένους ελεύθερους επαγγελματίες (γιατρούς, δικηγόρους, φοροτέχνες κ.λπ.) κατά το πρότυπο του ισχύσαντος και στο παρελθόν άρθρου 51 του Κ.Φ.Ε.



Επισημαίνεται, ότι οι επιχειρήσεις αυτές θα πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης, όσον αφορά τις φορολογικές τους υποχρεώσεις (τήρηση βιβλίων, έκδοση στοιχείων κ.λπ.) και για το λόγο αυτό θα πρέπει, εφόσον τελικά θεσπιστεί ειδικό καθεστώς μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, το σύστημα αυτό να εναρμονιστεί με τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 39 Κώδικα Φ.Π.Α., που αναφέρεται στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων.



Επίσης επισημαίνεται ότι, κατά τη γνώμη μας, ο προσδιορισμός του τεκμαρτού εισοδήματος των εν λόγω επιχειρήσεων και επαγγελμάτων, πρέπει να γίνεται μετά από προηγούμενες διαβουλεύσεις με τις οικείες επαγγελματικές οργανώσεις των υποχρέων. Επίσης, για λόγους αποφυγής δικαστικών αμφισβητήσεων, σκόπιμο κρίνεται όπως η εφαρμογή του συστήματος αυτού είναι προαιρετική, χωρίς καθιέρωση αμάχητων τεκμηρίων και να ισχύει υποχρεωτικά για ορισμένα οικονομικά έτη, μετά την ισχύ των οποίων να παρέχεται δικαίωμα παράτασης ισχύος του μέτρου. Εξυπακούεται ότι οι μη αποδεχόμενοι την ένταξή τους στο σύστημα αυτό θα υπόκεινται σε συνοπτικό τακτικό έλεγχο.



Η επιτυχία του συστήματος αυτού, που αν θυμάμαι καλά εφαρμοζόταν παλαιότερα στη Γαλλία, ειδικά για τον Φ.Π.Α., θα μπορούσε να απελευθερώσει σημαντικό ελεγκτικό δυναμικό, το οποίο, θα μπορεί να ασχολείται συστηματικά με τον έλεγχο των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων .



γ. Προληπτικοί και κατασταλτικοί έλεγχοι



Οι προληπτικοί έλεγχοι λειτουργούσαν πάντοτε αποτελεσματικά, διότι αφενός μεν προλαμβάνουν την τέλεση βαρύτερων φορολογικών παραβάσεων με τις εκ τούτων συνέπειες, αφετέρου δε διότι συμβάλλουν τα μέγιστα στην εμπέδωση της φορολογικής συνείδησης των πολιτών και της φορολογικής τάξεως εν γένει.



Προς τούτο, οι εν λόγω προληπτικοί έλεγχοι θα πρέπει να γίνονται από συστηματικά οργανωμένα ειδικά ελεγκτικά όργανα, όπως αυτά που λειτούργησαν στο απώτερο παρελθόν (ειδικό συνεργείο Κ.Β.Σ., ΥΠΕΔΑ) αλλά και τα τελευταία χρόνια (ΣΔΟΕ, ΥΕΕ). Φυσικά οι εκάστοτε ονομασίες των οργάνων αυτών μικρή σημασία έχουν, ενώ αυτό που προέχει είναι η σωστή οργάνωση και λειτουργία τους και κυρίως η αποτελεσματικότητά τους. Θα λέγαμε εμφαντικά, ότι εδώ ταιριάζει η γνωστή κινέζικη παροιμία «μαύρη γάτα, άσπρη γάτα, αρκεί να τρώει ποντίκια».



Πάντως, επειδή στις σκέψεις που επικρατούν τελευταία σχετικά με τις υπηρεσίες του εν λόγω προληπτικού ελέγχου, αναφέρεται και η ιδέα της συγκρότησης ειδικής ελεγκτικής υπηρεσίας αστυνομικής φύσεως, κατά το πρότυπο της γνωστής αμερικάνικης Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων (Inland Revenue Service – IRS), που θα είναι αρμόδια για τον έλεγχο του οικονομικού εγκλήματος εν γένει, θα πρέπει να πούμε ότι η ιδέα αυτή, που είχε άλλωστε ριφθεί και στο παρελθόν, πρέπει να τύχει ιδιαίτερης μελέτης, τόσο όσον αφορά τη δομή και τη λειτουργία της, όσο και αναφορικά με τα στελέχη και το προσωπικό που θα την επανδρώσουν.



Πάντως, επισημαίνουμε ότι ο προληπτικός έλεγχος από τα όργανα αυτά θα πρέπει να γίνεται αφενός μεν στα διακινούμενα αγαθά με όλα τα μεταφορικά μέσα επί εικοσιτετραώρου βάσεως, αφετέρου δε έξω και μέσα από τα καταστήματα των επιχειρήσεων και επαγγελματιών, τις εργάσιμες ώρες. Οι τελευταίοι αυτοί έλεγχοι στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες θα πρέπει να αναφέρονται τόσο στην εξακρίβωση έκδοσης φορολογικών στοιχείων, όσο και στον διαγνωστικό έλεγχο στο λογιστήριο ή το γραφείο τους, για τη διαπίστωση της ορθής τήρησης των βιβλίων και στοιχείων τους, καθώς και στον έλεγχο της ορθής εκπλήρωσης των πάσης φύσεως φορολογικών τους υποχρεώσεων (π.χ. απόδοση Φ.Π.Α., Φ.Μ.Α. κ.λπ.). Μάλιστα, για την περαιτέρω διασφάλιση της έκδοσης των οικείων φορολογικών στοιχείων από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, σκόπιμο κρίνεται να θεσμοθετηθούν (όπως ίσχυσε και παλαιότερα) μικρά πρόστιμα σε βάρος των ιδιωτών που καταλαμβάνονται να μην έχουν εφοδιασθεί με απόδειξη λιανικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών, για αγορασθέντα εμπορεύματα ή και για ληφθείσες από αυτούς υπηρεσίες.



Ειδικά καθόσον αφορά το πολυσυζητούμενο θέμα των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών, φρονούμε ότι η έκπτωση των δαπανών με βάση τις αποδείξεις αυτές δεν είναι σκόπιμο να συνδυαστεί με το αφορολόγητο όριο των μισθωτών – συνταξιούχων και των ελεύθερων επαγγελματιών. Κατά τη γνώμη μας η Διοίκηση του Υπ. Οικονομικών πρέπει να εντοπίσει και να εντείνει τις προσπάθειές της στην έκδοση αποδείξεων από τις ευαίσθητες, από πλευράς φοροδιαφυγής, ομάδες των φορολογουμένων, όπως ο κατασκευαστικός τομέας (εργολάβοι τεχνικών έργων, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί κ.λπ.), τα κέντρα διασκέδασης και αναψυχής εν γένει, τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, τα γυμναστήρια, τα ινστιτούτα καλλονής, τα κομμωτήρια κ.λπ. και φυσικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες (γιατροί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί κ.λπ.).



Ο έλεγχος των ως άνω ευαίσθητων ομάδων φορολογούμενων μπορεί να γίνεται όχι μόνο με το γνωστό κίνητρο της έκπτωσης των δαπανών από τους φορολογούμενους, το οποίο άλλωστε ισχύει σε κάποιο βαθμό και σήμερα [άρθρο 8 § 1 (ζ΄ και η΄) του Κ.Φ.Ε.], αλλά και με άλλους μεθοδευμένους και αποτελεσματικούς τρόπους.



Διαφορετικά, όλα τα φημολογούμενα σενάρια σχετικά με τις αποδείξεις φρονούμε ότι θα δημιουργήσουν ένα τεράστιο και εν πολλοίς ανεφάρμοστο και εξαιρετικά γραφειοκρατικό σύστημα τόσο για τους φορολογούμενους όσο και για τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες, οι οποίες, σε τελευταία ανάλυση, είναι ενδεχόμενο να μην μπορούν να προβαίνουν στις αναγκαίες επαληθεύσεις.



Οι κατασταλτικοί έλεγχοι, δηλαδή οι προσωρινοί και τακτικοί έλεγχοι των επιχειρήσεων πρέπει να περιορίζονται, κυρίως στις μεσαίες και τις μεγάλες επιχειρήσεις, εκτός βέβαια αν υπάρχουν ειδικοί λόγοι για τον έλεγχο και μικρότερων επιχειρήσεων, οι οποίες, κατ’ εξαίρεση των προεκτεθέντων, δεν θα υπόκεινται σε τακτικό φορολογικό έλεγχο, επειδή, σύμφωνα με την προαναφερθείσα πρότασή μας, θα φορολογούνται με αντικειμενικό τρόπο.



Εδώ πρέπει να τονίσουμε, ότι και ο έλεγχος των μέσης κατηγορίας επιχειρήσεων μπορεί να απλουστευθεί κατά το δυνατόν με ορισμένες διαδικασίες γρήγορης περαίωσης ενός μικρού ή και μεγάλου αριθμού υποθέσεων της κατηγορίας αυτής. Η περαίωση αυτή μπορεί να γίνεται είτε κατά την παραλαβή των φορολογικών δηλώσεων από συνεργεία έμπειρων ελεγκτών οριζόμενων από τους προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ., είτε και αμέσως μετά την παραλαβή των δηλώσεων. Στα πλαίσια της περαίωσης αυτής πρέπει να γίνεται χρήση των ηλεκτρονικών μέσων επεξεργασίας των δηλώσεων με τη βοήθεια επιλεγμένων κριτηρίων (point system), όπως ο συντελεστής μικτού και καθαρού κέρδους, ο συντελεστής δαπανών κ.λπ.



Οι υπόλοιπες υποθέσεις των μέσης κατηγορίας επιχειρήσεων ή και μικρών ακόμα επιχειρήσεων, για τις οποίες θα κρίνεται απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος, θα παραπέμπονται ανάλογα με το μέγεθος και τα ελεγκτικολογιστικά τους δεδομένα στον τακτικό έλεγχο είτε από επιλεγμένους ελεγκτές των Δ.Ο.Υ., είτε από τα κατά τόπους ελεγκτικά κέντρα μαζί με τις μεγάλες επιχειρήσεις.



Και εδώ, θεωρούμε σκόπιμο να τονίσουμε ότι κατά τον έλεγχο τόσο των μεσαίων επιχειρήσεων, όσο και των μεγάλων αλλά και των πολύ μεγάλων ακόμη επιχειρήσεων, μπορεί να γίνεται ένας πρώτος διαχωρισμός, με τη βοήθεια πάντα των ηλεκτρονικών μέσων και του point system, σε εκείνες τις επιχειρήσεις που έχουν καλό ιστορικό και ταυτόχρονα, δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα προβλήματα και μπορούν επομένως να περαιώνονται συνοπτικά και σε εκείνες που πρέπει να τύχουν ενδελεχούς φορολογικού ελέγχου.



δ. Διασταύρωση στοιχείων – ανταλλαγή πληροφοριών



Και τα δύο αυτά μέσα επικουρούμενα με τα σύγχρονα προηγμένα ηλεκτρονικά μέσα, εφαρμοζόμενα μεθοδικά και συστηματικά, μπορεί να δώσουν πολύτιμους καρπούς στον τομέα της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, σε όλους τους τομείς της φορολογίας (άμεση, έμμεση φορολογία, φορολογία κεφαλαίου κ.λπ.).



Ειδικότερα τα μέσα αυτά, ήτοι τόσο η διασταύρωση στοιχείων, όσο και η ανταλλαγή πληροφοριών πρέπει να καλύπτουν όλο το φάσμα του δημόσιου τομέα, ήτοι των δημόσιων υπηρεσιών και των δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων, ακόμα δε και ιδιωτικών κερδοσκοπικών ή μη επιχειρήσεων, εφόσον οι συναλλαγές τους εμπλέκονται στο κύκλωμα των εμπορικών – επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.



Έτσι, με την ευρύτατη αυτή διασταύρωση στοιχείων και ανταλλαγή πληροφοριών και με τη χρήση, κατά το δυνατόν on line ηλεκτρονικών συνδέσεων, πρέπει να παρέχεται πληροφόρηση σε όλα τα θέματα φορολογικού ενδιαφέροντος.



Ενδεικτικά σημειώνουμε εν προκειμένω την ενημέρωση των φορολογικών αρχών που πρέπει να γίνεται από τα γραφεία σχεδίων πόλεως σχετικά με τις εκδιδόμενες οικοδομικές άδειες, από τους συμβολαιογραφικούς συλλόγους για τα συντασσόμενα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ., από τις αγορανομικές υπηρεσίες, για τις διαπιστούμενες αγορανομικές παραβάσεις, από τις Τελωνειακές Αρχές, για διαπιστούμενες φορολογικές παραβάσεις, από τα ασφαλιστικά ταμεία (ΙΚΑ κ.λπ.) και την επιθεώρηση εργασίας για τα φορολογικού ενδιαφέροντος εργασιακά θέματα, ακόμα δε και από τις υπηρεσίες Τροχαίας για τις διαπιστώσεις φορολογικών παραβάσεων όπως π.χ. η ύπαρξη σημάτων τελών κυκλοφορίας στα διάφορα οχήματα κ.λπ.



Εξυπακούεται φυσικά ότι οι παρεχόμενες από τα εν λόγω μέσα φορολογικές πληροφορίες πρέπει να συγκεντρώνονται και να αξιολογούνται σε κάποια ορισμένη υπηρεσία του Υπ. Οικονομικών, όπως π.χ. η μηχανογραφική υπηρεσία, όπου αφού γίνεται η σχετική επεξεργασία να προωθούνται τα φορολογικού ενδιαφέροντος στοιχεία στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. για τα περαιτέρω.



ε. Κατάργηση – Αναμόρφωση Κ.Β.Σ.



Ο Κώδικας Βιβλίων και Στοιχείων (Κ.Β.Σ. – Π.Δ. 186/92), όπως ισχύει σήμερα, αποτελεί την τελευταία μορφή ενός ξεχωριστού φορονομοθετικού κειμένου, που ίσχυσε στη χώρα μας με διάφορες παραλλαγές από το έτος 1952 με την ονομασία Κώδικας Φορολογικών Στοιχείων (Κ.Φ.Σ.). Ο Κώδικας αυτός, είναι γεγονός ότι στα πολλά χρόνια εφαρμογής του προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες και σημαντικά οφέλη στην εύρυθμη λειτουργία της φορολογικής τάξης και ειδικότερα στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και στην εδραίωση της φορολογικής συνείδησης των συναλλασσόμενων πολιτών. Ακόμα πιστεύουμε ότι η επί σειρά τόσων ετών εφαρμογή των ρυθμιστικών του διατάξεων συνέβαλε αποφασιστικά στη λογιστηριακή οργάνωση των επιχειρήσεων και στη βελτίωση των ιδιωτικοοικονομικών εφαρμογών, συνακόλουθα δε συνέβαλε αποτελεσματικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.



Όμως, η επί τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα αυστηρή και τυπολατρική εφαρμογή του Κώδικα αυτού, παρ’ όλες τις κατά καιρούς μεταρρυθμίσεις και βελτιώσεις, έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη σημερινή προηγμένη ηλεκτρονική λειτουργία της αγοράς και των συναλλαγών εν γένει και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό ώστε, σε ορισμένες περιπτώσεις, να αποτελεί τροχοπέδη στη ραγδαία εξέλιξη των συνεχώς μεταβαλλόμενων και αναπτυσσόμενων συναλλαγών. Έτσι μάλιστα, από πολλούς θεωρείται ότι ο Κ.Β.Σ. με τη σημερινή του μορφή δεν μπορεί να παρακολουθήσει τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες συναλλακτικές δραστηριότητες και εν πολλοίς αποτελεί σημαντικό εμπόδιο και αντικίνητρο στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας και ως εκ τούτου θα πρέπει να καταργηθεί.



Εντούτοις, κάτω από τις σημερινές δύσκολες οικονομικές συνθήκες, θα ήταν άκρως επικίνδυνο να αφεθεί έξαφνα εντελώς ανεξέλεγκτη η αγορά και η επιχειρηματική δραστηριότητα. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να μελετηθεί, από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ, συνεπικουρούμενες πιθανόν από ειδικούς επιστήμονες και εκπροσώπους των παραγωγικών τάξεων, η εκ βάθρων κατάργηση του υφιστάμενου κειμένου του Κ.Β.Σ. και η κατάρτιση ενός προσαρμοσμένου στη σημερινή πραγματικότητα νέου κειμένου με εντελώς πλαισιακές ρυθμιστικές διατάξεις, που θα εφαρμόζονται σε συνδυασμό με τις ισχύουσες διατάξεις του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου (Ε.Γ.Λ.Σ.). Μάλιστα οι νέες διατάξεις τήρησης των βιβλίων και έκδοσης των στοιχείων, μπορεί να μην περιληφθούν σε ένα ενιαίο κείμενο, όπως το σημερινό σχήμα του Κ.Β.Σ., αλλά να ενταχθούν οι σχετικές διατάξεις στα κείμενα των βασικών φορολογικών κωδίκων (Κ.Φ.Ε., Κώδικα Φ.Π.Α.) και με αντίστοιχες παραπομπές στις διατάξεις αυτές από τους νόμους των λοιπών φορολογιών. Από ότι γνωρίζουμε το σύστημα αυτό εφαρμόζεται και σε άλλες χώρες.



2.2. Καταπολέμηση της φοροαποφυγής



Η φοροαποφυγή (tax avoidance) μπορεί να λειτουργεί με νόμιμες ή νομιμοφανείς μορφές, εντούτοις όμως δημιουργεί σημαντικά προβλήματα αποφυγής των φόρων και ταυτόχρονα στέρησης μεγάλων δημοσιονομικών εσόδων. Μάλιστα, όπως είναι γνωστό η φοροαποφυγή λειτουργεί τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο και ως εκ τούτου η τελευταία αυτή λειτουργία του στο διεθνές επίπεδο δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον διεθνικό ανταγωνισμό.



Όπως τονίσαμε και ανωτέρω, λόγω του εξαιρετικά επιτηδευμένου και επιστημονικού θα λέγαμε τρόπου εκδήλωσης της φοροαποφυγής σε όλα τα επίπεδα, είναι αρκετά δυσχερής η αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού. Εντούτοις, τόσο σε εθνικό όσο και σε πολυεθνικό επίπεδο καταβάλλονται αξιόλογες προσπάθειες για τον περιορισμό της φοροαποφυγής. Έτσι:



α. Σε εθνικό επίπεδο, πρέπει να αναφερθούν:



• Οι διατάξεις του άρθρου 39 του Κ.Φ.Ε. (Κ.Ν. 2238/1994) περί υπερτιμολογήσεων και υποτιμολογήσεων, καθώς και του πρόσφατου νέου άρθρου 39α΄ του ίδιου Κώδικα, περί τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών, σε συνδυασμό με αυτές της παραγράφου 10 του άρθρου 105 του Κώδικα αυτού.



Σημειώνεται ότι οι διατάξεις αυτές, που είναι απότοκες των σχετικών ρυθμίσεων του άρθρου 9 του μοντέλου του ΟΟΣΑ (OECD MODEL) και κατ’ επέκταση των αντίστοιχων ρυθμίσεων που έχουν περιληφθεί στις διμερείς συμβάσεις περί αποφυγής της διπλής φορολογίας μεταξύ των κρατών μελών του ΟΟΣΑ, αποσκοπούν στον περιορισμό της μεταφοράς εισοδημάτων μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων εσωτερικού και εξωτερικού που εκδηλώνεται συνήθως με υπερτιμολογήσεις ή υποτιμολογήσεις (transfer pricing policy).



• Οι διατάξεις των περιπτώσεων ι΄ και ιη΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε. που αναφέρονται στους όρους και προϋποθέσεις αναγνώρισης αφενός μεν της παραχώρησης δικαιωμάτων (royalties) (δικαιώματα ευρεσιτεχνίας, σήματα, know how κ.λπ.), μεταξύ εθνικών και συνδεδεμένων πολυεθνικών επιχειρήσεων (Associated Enterprises), αφετέρου δε στους όρους και τις προϋποθέσεις αναγνώρισης των εξόδων διοικητικής υποστήριξης (management fees), τόσο μεταξύ εθνικών όσο και μεταξύ συνδεδεμένων πολυεθνικών επιχειρήσεων.



• Οι διατάξεις των άρθρων 15 έως 18 του Ν. 3091/2002, όπως αυτές ισχύουν σήμερα, που αναφέρονται σε ορισμένες ρυθμίσεις για τις εξωχώριες εταιρείες (offshore companies). Ως εξωχώριες νοούνται, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση του τελευταίου εδαφίου της περίπτωσης στ΄, της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του Κ.Φ.Ε., οι εταιρείες αυτές που έχουν την έδρα τους σε αλλοδαπή χώρα και με βάση τη νομοθεσία της οποίας δραστηριοποιούνται αποκλειστικά σε άλλες χώρες και απολαμβάνουν ιδιαίτερα ευνοϊκής μεταχείρισης.



Με τις προαναφερθείσες διατάξεις έγινε, από πλευράς της εθνικής μας νομοθεσίας, προσπάθεια περιορισμού της φοροαποφυγής που γίνεται από Έλληνες φορολογούμενους που συναλλάσσονται με εξωχώριες εταιρείες, απολαμβάνοντας του ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος των τελευταίων.



Ειδικότερα, με τις εν λόγω περιοριστικές διατάξεις αφενός μεν και κυρίως θεσπίστηκε ετήσιος ειδικός φόρος 3% στην αξία των ακινήτων που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε εξωχώριες εταιρείες, αφετέρου δε τέθηκαν ορισμένοι περιορισμοί στη διενέργεια των αποσβέσεων (μη αναγνώριση της σχετικής έκπτωσης) των πάγιων περιουσιακών στοιχείων που αγοράζονται από εξωχώριες εταιρείες και επίσης άλλοι περιορισμοί που αναφέρονται στην μη έκπτωση των δαπανών που πραγματοποιεί μια ελληνική επιχείρηση για αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών από εξωχώριες εταιρείες.



β. Σε πολυεθνικό επίπεδο, μπορούν να μνημονευθούν οι ακόλουθες κυρίως ρυθμίσεις:



• Οι προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 9 του Μοντέλου του ΟΟΣΑ (OECD MODEL), που αποβλέπουν στον περιορισμό της μεταφοράς εισοδημάτων (transfer pricing policy) μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων (associated enterprises) διαφορετικών κρατών-μελών.



• Οι διατάξεις της από 23/7/2009 Σύμβασης μεταξύ των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), που αφορά τον καθορισμό ειδικής διαδικασίας για την αποφυγή της διπλής φορολογίας μεταξύ συνδεδεμένων μελών. Η σύμβαση μάλιστα αυτή έχει κυρωθεί με τον εθνικό Ν. 2216/1994.



• Οι διατάξεις της Κοινοτικής Οδηγίας 2002/94, με την οποία καθορίζεται η αμοιβαία συνδρομή για την είσπραξη απαιτήσεων μεταξύ των κρατών – μελών. Οι διατάξεις της Οδηγίας αυτής έχουν προσαρμοστεί στην ελληνική νομοθεσία με τον Ν. 3052/2002 και τη σχετική Απόφαση του Υπ. Οικονομικών Τ. 3383/243/Α0019/22-7-2003.



• Οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο έγγραφο του ΟΟΣΑ με στοιχεία DAFFE/CFA/FHP (2000 REV 1 CONF), με το οποίο κοινοποιήθηκε στα Κράτη που έχουν χαρακτηριστεί ως φορολογικοί παράδεισοι. Οι ρυθμίσεις αυτές μαζί με την εν λόγω σχετική λίστα του ΟΟΣΑ έχουν περιληφθεί στην υπ’ αριθ. πρωτ. 1021764/10217/Β0012/Πολ. 1041/5-3-2003 εγκύκλιο διαταγή και στην υπ’ αριθ. 1108437/2565/ΔΟΣ/15-11-2005 Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών.



Τέλος, επισημαίνεται ότι επειδή, όπως προαναφέρθηκε, η φοροαποφυγή κατά κύριο λόγο ακολουθεί και εκμεταλλεύεται τα νομοθετικά κενά και τις αβλεψίες των φορολογικών νομοθετών, θα πρέπει αφενός μεν να καταβάλλεται ενδελεχής προσπάθεια για την κατά το δυνατό αποφυγή σοβαρών τουλάχιστο νομοθετικών κενών κατά την κατάρτιση των φορολογικών νομοσχεδίων, αφετέρου δε, οσάκις διαπιστώνονται τέτοια κενά και αβλεψίες, να καλύπτονται άμεσα, να κλείνονται δηλαδή οι λεγόμενες φορολογικές «τρύπες».



3. Τελειώνοντας στη σημείο αυτό τις επισημάνσεις, παρατηρήσεις και τα σχόλιά μας για τα δύο βασικά δημοσιονομικά προβλήματα της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, θεωρούμε απαραίτητο να τονίσουμε ότι όλες οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής και ειδικότερα για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά τα προτεινόμενα πιο πάνω μέτρα προς όφελος της δημόσιας οικονομίας, θα πρέπει να εφαρμόζονται μεθοδικά και σταθερά. Διαφορετικά η πλημμελής ή και αμελής εφαρμογή τους δεν θα αποδώσει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, όπως άλλωστε συνέβαινε και κατά το παρελθόν και επί πλέον θα διογκώσει τα φαινόμενα της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής και θα στρεβλώσει περαιτέρω την φορολογική συνείδησης των πολιτών.



4. Λοιπά μέτρα εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών



Όπως είναι γνωστό, πέραν από τα εκτεθέντα πιο πάνω μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, μελετώνται και άλλα μέτρα εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών, με κυριότερα φυσικά τα μέτρα που στοχεύουν στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Τα σημαντικότερα από τα μέτρα αυτά μνημονεύονται παρακάτω:



• Αναμόρφωση της φορολογικής κλίμακας



Όπως είναι γνωστό η διαδικασία αυτή ακολουθείται συνήθως, διεθνώς θα λέγαμε, τόσο για τη διόρθωση των δημοσιονομικών εσόδων, όσο και για την άσκηση κοινωνικοοικονομικής πολιτικής. Η τελευταία αυτή λειτουργία τονίζεται ιδιαίτερα, διότι η διαδικασία αναμόρφωσης της φορολογικής κλίμακας μέσω των φορολογικών κλιμακίων και συντελεστών προσκρούει συνήθως στο δυσεπίλυτο πρόβλημα της διαπίστωσης του μεγάλου ή μικρού αριθμού των φορολογούμενων και του μεγάλου ή μικρού ύψους του εισοδήματος που δηλώνεται από αυτούς.



Εντούτοις, με τα υπάρχοντα σήμερα στη διάθεση της Διοικήσεως του Υπ. Οικονομικών μηχανογραφικά μέσα, είναι εύκολη η διαπίστωση της απόδοσης των επιχειρούμενων κάθε φορά μεταβολών στα κλιμάκια και τους συντελεστές του φόρου. Όμως και πάλι δεν επέρχεται η λύση της οικονομικής και κοινωνικής διάστασης του προβλήματος της επιχειρούμενης κάθε φορά αναμόρφωσης της φορολογικής κλίμακας, αφού από τα υφιστάμενα και δημοσιευθέντα ήδη πρόσφατα στοιχεία του ΥΠΟΙΚ προκύπτουν απογοητευτικά νούμερα φόρων που αποδίδουν στο Δημόσιο διάφορες μεγάλες κατηγορίες φορολογούμενων, εκτός βέβαια από τους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους που φέρονται ως οι καλλίτεροι φορολογούμενοι.



Επομένως, όσο προσεκτικές κινήσεις κι αν γίνουν από πλευράς των αρμοδίων του ΥΠΟΙΚ στον τομέα αυτό της αναμόρφωσης δηλαδή της φορολογικής κλίμακας, είναι δύσκολο, κατά τη γνώμη μας, να φέρουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα της απολύτως δημοσιονομικής απόδοσης αφενός και της ορθής κατανομής των φορολογικών βαρών αφετέρου. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να καταβάλλεται επί μονίμου βάσεως μεγάλη και μεθοδική προσπάθεια για την επισήμανση των φορολογούμενων εκείνων που δεν πληρώνουν στο Δημόσιο τους οφειλόμενους φόρους.



• Κατάργηση της αυτοτελούς φορολογίας



Το μελετώμενο αυτό μέτρο φρονούμε ότι θα είναι αρκετά αποτελεσματικό από πλευράς αύξησης των δημοσιονομικών εσόδων. Τούτο δε διότι η προσθήκη των αυτοτελώς φορολογούμενων σήμερα εισοδημάτων στα φορολογητέα εισοδήματα (μερισμάτων, αμοιβών Δ.Σ. Ανωνύμων Εταιρειών, επιδομάτων κ.λπ.), είναι βέβαιο ότι θα επαυξήσει σημαντικά τα έσοδα του Δημοσίου από το φόρο εισοδήματος. Και εδώ όμως είναι βέβαιο ότι θα προκύψουν προβλήματα κοινωνικών αδικιών και ανισοτήτων. Δεν πρόκειται φυσικά για τα μεγάλα ή και πολύ μεγάλα εισοδήματα που αποκτούν ορισμένοι προνομιούχοι εισοδηματίες, αλλά για μικρά εισοδήματα που αποκτούν ορισμένοι μικροί εισοδηματίες από τις προαναφερθείσες πηγές, που θα πληγούν ιδιαίτερα από το σχεδιαζόμενο μέτρο. Έτσι π.χ. μπορεί κανείς να αντιληφθεί εύκολα τις συνέπειες που θα προκύψουν για έναν μικρόμισθο υπάλληλο που έχει εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες της τάξεως των 20 χιλιάδων ευρώ, αν στο εισόδημά τους αυτό προστεθεί και ένα μικρό εισόδημα από μερίσματα της τάξεως άλλων 20 χιλιάδων ευρώ.



Για το λόγο αυτό και στην ειλημμένη αυτή απόφαση της Διοικήσεως του ΥΠΟΙΚ, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή.



• Κατάργηση απαλλαγών



Και το μελετώμενο αυτό μέτρο ενίσχυσης των εσόδων του Δημοσίου θα είναι αποτελεσματικό, στο μέτρο φυσικά που θα είναι ευρεία η κατάργηση των εν λόγω φορολογικών απαλλαγών. Κι εδώ φυσικά θα πρέπει να γίνει μια ορθολογική επιλογή της κατάργησης των απαλλαγών, διότι υπάρχουν και περιπτώσεις αμιγώς κοινωνικών απαλλαγών που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα.



• Αύξηση – αναμόρφωση των συντελεστών του Φ.Π.Α.



Το σενάριο αυτό θα πρέπει, φρονούμε, να μελετηθεί ιδιαίτερα. Τούτο δε διότι σε περίπτωση κυρίως αύξησης των συντελεστών αυτών, για την ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί τόσο το γνωστό θέμα της δημιουργίας ενός περαιτέρω κινήτρου αύξησης της φοροδιαφυγής, αλλά και το θέμα της επιβάρυνσης του τιμαρίθμου, δεδομένου ότι ο Φ.Π.Α. πλήττει την τελική κατανάλωση.



Εδώ υπενθυμίζεται, ότι κατά την πρώτη εφαρμογή του Φ.Π.Α. το έτος 1987, είχε συσταθεί Ειδική Επιτροπή Οικονομικών Επιπτώσεων από την εφαρμογή του Φ.Π.Α. Η Επιτροπή αυτή στην οποία συμμετείχε και ο γράφων, με πρωτοπόρο τον σημερινό Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας κ. Αχιλλέα Μητσό, προσδιόρισε με αρκετή ακρίβεια τις επιπτώσεις εφαρμογής του Φ.Π.Α. στον Τιμάριθμο.



5. Κατάργηση συγχώνευσης φόρων υπέρ τρίτων



Ο πολυδαίδαλος αυτός τομέας της παραφορολογίας θα λέγαμε, έχει απασχολήσει επανειλημμένα στο παρελθόν τη διοίκηση του ΥΠΟΙΚ. Σε πολύ παλαιές εκτιμήσεις είχε αναφερθεί ότι οι διάφοροι φόροι υπέρ τρίτων που λειτουργούσαν τότε υπερέβαιναν τους 350. Η βεβαίωση και η είσπραξη των φόρων αυτών ελέγχεται και αξιοποιείται από ισάριθμους φορείς, ήτοι αντίστοιχα ταμεία με διοικητικά συμβούλια και προσωπικό. Η σκέψη επομένως που επεκράτησε τουλάχιστον στις παλαιές προσπάθειες που έγιναν για την εξυγίανση των Ταμείων αυτών προσέκρουσε αφενός μεν στην εξεύρεση αντίστοιχων τουλάχιστο πόρων, σε περίπτωση διάλυσης ή συγχώνευσης ορισμένων εξ αυτών, αφετέρου δε στην οικονομική αποκατάσταση του προσωπικού των ταμείων αυτών.



Πάντως , όπως και να έχουν τα πράγματα, το θέμα των πολυάριθμων αυτών ταμείων που διαχειρίζονται δισεκατομμύρια φόρων υπέρ τρίτων, θα πρέπει να μελετηθεί εξ υπαρχής, τόσο για λόγους εξοικονόμησης δημοσιονομικών πόρων όσο και για λόγους ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων που επιβαρύνονται ανισομερώς σε σχέση με τα εισαγόμενα από χώρες της Ε.Ε., αλλά και από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν επιβαρύνουν τα εξαγόμενα προϊόντα τους με αντίστοιχους φόρους υπέρ τρίτων.



6. Φορολογία κεφαλαίου



Είναι ευνόητο φυσικά, ότι τα μέτρα που σχολιάστηκαν παραπάνω σχετικά κυρίως με τη φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή καλύπτουν όλο το φάσμα των φορολογικών αντικειμένων, ήτοι την άμεση φορολογία, την έμμεση φορολογία και κυρίως τον πολύπαθο Φ.Π.Α., αλλά και την φορολογία κεφαλαίου.



Εδώ, εκτός από τη φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, όπου η διοίκηση του ΥΠΟΙΚ σκοπεύει να προβεί σε ορισμένες διαρρυθμίσεις, σημαντικότερες μεταβολές φαίνεται ότι μελετώνται στον πολύπαθο νόμο φόρου περιουσίας στα ακίνητα. Πέραν βέβαια της αλλαγής της ονομασίας του φόρου αυτού (από ΕΤΑΚ σε ΦΜΑΠ), πράγμα που δεν αξιολογείται κατά τη γνώμη μας, σημασία θα έχει η ουσιαστική μεταβολή του αφορολόγητου ορίου και ιδίως της κλιμάκωσης αυτού, η οποία πράγματι κρίνεται απαραίτητη.



7. Φορολογικά κίνητρα



Ο τομέας αυτός συμβαδίζει πάντοτε με τη φορολογία, με τη διαφορά ότι ο πρώτος αποβλέπει βασικά στην είσπραξη εσόδων, ενώ ο δεύτερος στην πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη, η οποία είναι και αυτή πρώτης προτεραιότητας στη σημερινή οικονομική συγκυρία.



Στα πλαίσια αυτής της εργασίας μας δεν θα θέλαμε να ασχοληθούμε με τα ουσιαστικά θέματα των φορολογικών κινήτρων. Απλώς επιθυμούμε να επισημάνουμε επιγραμματικά, ότι με την πρώτη ευκαιρία αναμόρφωσης των φορολογικών κινήτρων, θα πρέπει να γίνει μια εκκαθάριση των πολυάριθμων νόμων που ισχύουν στον τομέα αυτό και ταυτόχρονα να ενταχθούν αυτοί σε ένα νέο κωδικοποιημένο κείμενο. Στο κείμενο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνονται σε ξεχωριστά κεφάλαια οι διάφορες βασικές κατηγορίες κινήτρων όπως κίνητρα για τη δημιουργία μεγάλων οικονομικών μονάδων, κίνητρα για τη διενέργεια μεγάλων επενδύσεων, κίνητρα για την εγκατάσταση στη χώρα μας αλλοδαπών επιχειρήσεων κ.λπ.



Περαιτέρω, σχετικά με το θέμα των φορολογικών κυρίως κινήτρων, θα θέλαμε να επισημάνουμε ένα απαντώμενο στην πράξη πρόβλημα της ομαλής οικονομικής συμπόρευσης των εκάστοτε θεσπιζόμενων φορολογικών μέτρων με την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία των φορολογικών κινήτρων, αλλά και τανάπαλιν, δηλαδή της στοχευμένης λειτουργίας των κινήτρων αυτών, εις τρόπον ώστε να μην αντιστρατεύονται την ομαλή λειτουργία του φορολογικού συστήματος και κυρίως την κρίσιμη και οριακή πολλές φορές απόδοση των φόρων.



8. Εναρμόνιση των φορολογικών μέτρων με τα τρέχοντα συγκυριακά προβλήματα της πραγματικής οικονομίας



Στο ακροτελεύτιο αυτό κεφάλαιο, ας μας επιτραπεί, υπερβαίνοντας μάλιστα το ιδιαίτερο γνωστικό πεδίο μας, να επισημάνουμε ότι κάτω από τη σημερινή οικονομική συγκυρία είναι εξόχως απαραίτητο να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εναρμόνιση των φορολογικών μέτρων που μελετώνται από τη Διοίκηση του ΥΠΟΙΚ με αυτά που προτείνονται για την ενίσχυση της αγοράς και την έξοδο της χώρας από την οικονομική ύφεση.



Προσωπικά πιστεύουμε ότι με τα υφιστάμενα πιεστικά δημοσιονομικά προβλήματα των υψηλών ελλειμμάτων και του μεγάλου δημόσιου χρέους, θα πρέπει να προταχθούν επειγόντως τα θέματα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και κυρίως αφενός μεν αυτό της εκλογίκευσης και περιστολής των περιττών και σπάταλων δαπανών, αφετέρου δε αυτό της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής – φοροαποφυγής σε συνδυασμό φυσικά με το επίσης σοβαρό θέμα της εισφοροδιαφυγής και να ακολουθήσει το θέμα της ανάταξης της οικονομίας, ή τουλάχιστο να εξεταστεί η εφαρμογή ενός μελετημένου συνδυασμού των δύο αυτών μέτρων.

ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΦΟΡΟΣ ΣΤΙΣ ΔΩΡΕΕΣ Η ΓΟΝΙΚΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΕΙΔΙΚΟ ΦΟΡΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΣΕ ΤΣΙΓΑΡΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ

Αθήνα, 08.01.2010


Ανακοίνωση σχετικά με την κατάθεση τροπολογίας που αφορά στον υπολογισμό του φόρου για τις κτήσεις περιουσίας από δωρεά ή γονική παροχή και στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης σε τσιγάρα και αλκοολούχα ποτά

Το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε προσθήκη - τροπολογία, στη Βουλή, στο σχέδιο νόμου: «Προστασία δασών και δασικών εκτάσεων του νομού Αττικής, σύσταση Ειδικής Γραμματείας Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λοιπές διατάξεις», που αφορά στον υπολογισμό του φόρου για τις κτήσεις περιουσίας από δωρεά ή γονική παροχή και στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης σε τσιγάρα και αλκοολούχα ποτά.

Σύμφωνα με την τροπολογία, από την Παρασκευή, 8 Ιανουαρίου, ο υπολογισμός του φόρου που αναλογεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις για τις κτήσεις περιουσίας αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής, θεωρείται προσωρινός και η οριστική εκκαθάριση του οφειλόμενου φόρου, θα γίνει με τις διατάξεις του νέου φορολογικού νόμου, για τον οποίο η κοινωνική διαβούλευση έχει ήδη αρχίσει.

Όπως εξήγγειλε η Κυβέρνηση στις προγραμματικές δηλώσεις της, καθώς και ο Πρωθυπουργός, Γιώργος Α. Παπανδρέου, στις 13 Δεκεμβρίου 2009, προτείνεται να επανέλθει η φορολόγηση των κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών με προοδευτική κλίμακα με υψηλό αφορολόγητο. Ήδη, το θέμα αυτό αποτελεί αντικείμενο των Ομάδων Εργασίας κοινωνικού διαλόγου για τη φορολογική μεταρρύθμιση, που έχει συστήσει το Υπουργείο Οικονομικών.

Κρίνεται δίκαιο και εύλογο, προκειμένου να μην ακυρωθεί το αποτέλεσμα του κοινωνικού διαλόγου, για τις όποιες πράξεις κτήσεων περιουσίας αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής, των οποίων η φορολογική υποχρέωση ισχύει από την επόμενη της κατάθεσης της διάταξης στη Βουλή, δηλαδή από σήμερα, 8 Ιανουαρίου, να θεωρείται ο υπολογισμός του φόρου προσωρινός. Στην τροπολογία προτείνεται να γίνει οριστική εκκαθάριση με τις διατάξεις, που θα προκύπτουν στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου.

Σε σχέση με τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, στα βιομηχανοποιημένα καπνά αυξάνεται στην πλέον ζητούμενη τιμή από 57,5% που είναι σήμερα σε 70% και στα αλκοολούχα ποτά κατά 20%.

Οι ρυθμίσεις αυτές κρίνονται σκόπιμες, προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα του προϋπολογισμού αφενός και αφετέρου προκειμένου η αυξημένη τιμή να αποτελέσει στον καταναλωτή αντικίνητρο κατανάλωσης για σκοπούς προστασίας της δημόσιας υγείας. Με την αναπροσαρμογή των συντελεστών του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης, προσεγγίζεται ο μέσος όρος φορολογίας, που ισχύει σε κοινοτικό επίπεδο, τόσο στα καπνοβιομηχανικά προϊόντα, όσο και στα αλκοολούχα ποτά. Επισημαίνεται ότι οι αυξήσεις αυτές είναι αναλογικές και επιβαρύνουν λιγότερο τα προϊόντα με χαμηλή τιμή, που καταναλώνονται από τα κοινωνικά στρώματα με χαμηλό εισόδημα.

Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι η επιβάρυνση λόγω του φόρου στο πακέτο 20 τσιγάρων, που πωλείται σήμερα 2 ευρώ, ανέρχεται στα 0,19 ευρώ και στο πακέτο 20 τσιγάρων που πωλείται σήμερα 3,20 ευρώ (που είναι και τα τσιγάρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση) η επιβάρυνση είναι 0,41 ευρώ. Στα αλκοολούχα ποτά η επιβάρυνση ανά φιάλη ουίσκι είναι 0,91 ευρώ, για ούζο, τσίπουρο, τσικουδιά, είναι 0,45 ευρώ, ενώ για τη φιάλη μπύρας από 0,009 έως 0,002 ευρώ. Η ισχύς των διατάξεων για τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα τσιγάρα αρχίζει από την Τρίτη, 12 Ιανουαρίου, ενώ για τα ποτά από την Παρασκευή, 8 Ιανουαρίου.

Από τις προτεινόμενες διατάξεις, η ετήσια αύξηση εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό, από την αναπροσαρμογή των συντελεστών του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης των βιομηχανοποιημένων καπνών είναι περίπου στα 930 εκ. ευρώ, από την αναπροσαρμογή των συντελεστών του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά είναι περίπου στα 70 εκ. ευρώ. Από την υπαγωγή των προαναφερόμενων δωρεών και γονικών παροχών στο φορολογικό καθεστώς, που θα ισχύσει από την 1η Μαρτίου 2010, η αύξηση των δημοσίων εσόδων είναι σημαντική και εξαρτάται από τα πραγματικά γεγονότα (αριθμός και αντικείμενο φορολογικών υποθέσεων, φορολογικές κλίμακες νέου θεσμικού πλαισίου κλπ).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

Σημείωμα του Υπουργού Οικονομικών για το διάλογο για ένα Δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα
Τετάρτη, 23 Δεκεμβρίου 2009

Τα χρόνια που έρχονται είναι κρίσιμα για την πορεία της οικονομίας μας. Είναι μια περίοδος κατά την οποία η κυβέρνηση πρέπει να πραγματοποιήσει μια τεράστια προσπάθεια για το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών και η χώρα να αποδείξει ότι μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, να προστατεύσει την αυτονομία των οικονομικών της αποφάσεων, να προοδεύσει μέσα από κανόνες διαφάνειας και δίκαιης αναδιανομής του βάρους και των ωφελειών των οικονομικών αποφάσεων.

Το φορολογικό σύστημα είναι η βάση της αναδιανομής σε μια κοινωνία και ένα φορολογικό σύστημα που βασίζεται στη δικαιοσύνη, τη διαφάνεια και την ισότιμη μεταχείριση των πολιτών αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο μιας δίκαιης κοινωνίας. Ένα τέτοιο δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα αποτελεί προγραμματική δέσμευση και απόλυτο στόχο της κυβέρνησης.

Τα φορολογικά έσοδα είναι η κύρια πηγή εσόδων του δημοσίου για τη χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους, των δημοσίων αγαθών, της ανάπτυξης και της εύρυθμης λειτουργίας του κράτους. Συνεπώς αποτελούν καθοριστικό συστατικό στο πλαίσιο της προσπάθειας για το νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών, αλλά και για τη διαμόρφωση μιας νέας πορείας ανάπτυξης για την χώρα.

Σήμερα, ανοίγουμε το διάλογο με τους πολίτες και τους εκπροσώπους των κοινωνικών, επαγγελματικών και παραγωγικών φορέων της χώρας μας για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.

Όλοι αναγνωρίζουμε ότι στο υπάρχον φορολογικό πλαίσιο ενθαρρύνεται η άδικη και διακριτή μεταχείριση πολλών κατηγοριών εισοδημάτων, δημιουργώντας φορολογούμενους πολλών ταχυτήτων ακόμη και μέσα στις ίδιες κατηγορίες εισοδημάτων. Η φοροδιαφυγή, η χειρότερη ίσως μορφή αδικίας μέσα στο φορολογικό μας πλαίσιο, εντείνεται, εμποδίζοντας τη λειτουργία του κράτους και πολλαπλασιάζοντας τη διαφθορά, ενώ δημιουργεί συνθήκες κοινωνικής αδικίας μεταξύ των πολιτών και αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων. Η φοροδιαφυγή έχει πολλές όψεις και κάποιες από αυτές ενθαρρύνονται και από το ίδιο το σύστημα φορολόγησης που επιτρέπει την απόκρυψη και την αποφυγή δήλωσης φορολογητέας ύλης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι τα φορολογικά έσοδα στη χώρας μας είναι από τα χαμηλότερα στην ΕΕ, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες. Το 94% των φορολογούμενων δηλώνουν εισοδήματα κάτω των 30.000 ευρώ το χρόνο, ενώ μόλις 3.000 Έλληνες δηλώνουν εισοδήματα άνω των 200.000 ευρώ. Πρόσφατες μελέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι το 30% των εσόδων από ΦΠΑ, περίπου 6,6 δις ευρώ ανά έτος παραμένουν ανείσπρακτα, κυρίως λόγω της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.

Τα στοιχεία αυτά είναι ενδεικτικά της ανάγκης για την ενίσχυση των φορολογικών εσόδων, με την πάταξη της φοροδιαφυγής και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης με δίκαιο τρόπο, με τη δημιουργία νέων αποτελεσματικών κινήτρων, που ενισχύουν τη συμμόρφωση και τη διαφάνεια στο φορολογικό σύστημα, με καθοριστικές παρεμβάσεις στη φορολόγηση των φυσικών προσώπων, των επιχειρήσεων και των κερδών, στη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, αλλά και στην ίδια τη φορολογική διοίκηση, στους ελεγκτικούς και εισπρακτικούς μηχανισμούς.

Η κυβέρνηση προσέρχεται σε αυτό το διάλογο με ξεκάθαρες δεσμεύσεις. Το φορολογικό βάρος θα κατανέμεται ισότιμα μεταξύ των πολιτών και ανάλογα με τη φοροδοτική τους ικανότητα και δεν θα υπάρξει καμία πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση για τα χαμηλά και τα μεσαία εισοδήματα.

Ανοίγοντας τον διάλογο για ένα δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα θέλω και προσωπικά να εγγυηθώ ότι θα καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για τη δημιουργία μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και κράτους. Με το νέο φορολογικό πλαίσιο, που σήμερα ξεκινάμε για να διαμορφώσουμε μαζί, θέλουμε ο πολίτης να αισθάνεται ότι πληρώνει δίκαιους φόρους, ότι το κράτος σέβεται τα χρήματά του, ότι δεν σπαταλά και δεν πνίγει τους κόπους του, αλλά βλέπει ότι τα χρήματα που δίνει πιάνουν τόπο από ένα κράτος που του δίνει λογαριασμό για κάθε ευρώ που δαπανά.

Αυτός είναι ο στόχος μας αυτό είναι το όραμά μας και προσβλέπουμε στη συμμετοχή και στις προτάσεις όλων, γιατί πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από το γόνιμο διάλογο μπορεί να διαμορφωθεί ένα νέο δίκαιο, αποτελεσματικό και ταυτόχρονα αποδοτικό και σταθερό φορολογικό σύστημα που έχει ανάγκη η οικονομία μας.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου

Σχολιάστε στις παρακάτω ενότητες

I. Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων

1. Προτείνεται μια ενιαία, προοδευτική, τιμαριθμοποιημένη φορολογική κλίμακα για όλα τα εισοδήματα.

Πως κρίνετε τα ισχύοντα φορολογικά κλιμάκια, τα αφορολόγητα όρια και τους συντελεστές ανά κλιμάκιο; Ποιες αλλαγές προτείνετε;

2. Προτείνεται η ενίσχυση του μέτρου της έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα, καταναλωτικών δαπανών βάσει αποδείξεων.

Πρέπει να προστεθούν ή να αφαιρεθούν κατηγορίες δαπανών προς έκπτωση και ποιες; Ποιες αλλαγές προτείνετε σε σχέση με τα εκπιπτόμενα από το εισόδημα ποσά; Οι εκπτώσεις δαπανών θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν ένα μέρος του αφορολογήτου ορίου που ισχύει σήμερα;

3. Προτείνεται η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των μερισμάτων από μετοχές και των διανεμόμενων σε φυσικά πρόσωπα κερδών των επιχειρήσεων και η ένταξή τους στην ενιαία φορολογική κλίμακα ατομικού εισοδήματος.

Προτείνεται η κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης των μερισμάτων από μετοχές και των διανεμόμενων σε φυσικά πρόσωπα κερδών των επιχειρήσεων και η ένταξή τους στην ενιαία φορολογική κλίμακα ατομικού εισοδήματος.

Συμφωνείτε με ένα τέτοιο μέτρο; Τι προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν;

4.Προτείνεται η κατάργηση φοροαπαλλαγών ή αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων όταν δεν επιβάλλονται από λόγους κοινωνικής ευαισθησίας ή αντικειμενικά οικονομικά αίτια.

Προτείνεται η κατάργηση φοροαπαλλαγών ή αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων όταν δεν επιβάλλονται από λόγους κοινωνικής ευαισθησίας ή αντικειμενικά οικονομικά αίτια.

Ποιες από τις ισχύουσες φοροαπαλλαγές πιστεύετε ότι πρέπει να διατηρηθούν και με τι συντελεστές; Ποιες κατηγορίες εισοδημάτων πιστεύετε ότι πρέπει να συνεχίσουν να φορολογούνται αυτοτελώς;

5.Προτείνεται ο λογιστικός προσδιορισμός βάσει λογιστικών καταστάσεων των εισοδημάτων όλων των κατηγοριών ελεύθερων επαγγελματιών και επιτηδευματιών και η κατάργηση του ειδικού τρόπου φορολόγησης που ισχύει για ορισμένες κατηγορίες επαγγελμάτων.

Προτείνεται ο λογιστικός προσδιορισμός βάσει λογιστικών καταστάσεων των εισοδημάτων όλων των κατηγοριών ελεύθερων επαγγελματιών και επιτηδευματιών και η κατάργηση του ειδικού τρόπου φορολόγησης που ισχύει για ορισμένες κατηγορίες επαγγελμάτων.

Πιστεύετε ότι το μέτρο αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται και από τη πρόβλεψη για ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα συνδεδεμένο με συγκεκριμένα κριτήρια επαγγελματικής δραστηριότητας; Ποια προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν με τη γενική εφαρμογή του μέτρου του λογιστικού προσδιορισμού των εισοδημάτων;

6.Προτείνεται η φορολόγηση της υπεραξίας από βραχυχρόνιες χρηματιστηριακές συναλλαγές με συμψηφισμό των ζημιών.

Συμφωνείτε και αν ναι κάτω από ποιες προϋποθέσεις το μέτρο αυτό θα είναι αποδοτικό και δίκαιο;

II. Φορολογία Ακίνητης Περιουσίας



7. Προτείνεται η κατάργηση του ΕΤΑΚ και η αντικατάστασή του με προοδευτική φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας.

Προτείνεται η κατάργηση του ΕΤΑΚ και η αντικατάστασή του με προοδευτική φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας.

• Από ποια αξία και άνω θα πρέπει να αρχίζει η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας; Κρίνετε ότι το μέτρο θα πρέπει να μην εξαιρεί καμία κατηγορία ακινήτων ή ιδιοκτητών; Σε αντίθετη περίπτωση ποιες εξαιρέσεις θα πρέπει να προβλέπονται; Πως πρέπει να διαμορφωθεί η κλίμακα φορολόγησης;

• Πως θα πρέπει να φορολογείται η ακίνητη περιουσία που εκμεταλλεύονται οι ιεροί ναοί, οι μονές, τα κοινωφελή ιδρύματα κλπ;

8. Προτείνεται η επαναφορά του φόρου κληρονομιάς και των γονικών παροχών με υψηλότερο αφορολόγητο.

Προτείνεται η επαναφορά του φόρου κληρονομιάς και των γονικών παροχών με υψηλότερο αφορολόγητο.

Έως ποιο ποσό θα πρέπει να ισχύει το αφορολόγητο; Πως πρέπει να διαμορφωθεί η κλίμακα φορολόγησης;

9. Ποιους από τους ισχύοντες φόρους στα ακίνητα θεωρείτε άδικους ή αναποτελεσματικούς; Γενικότερα ποιες αλλαγές θα προτείνατε στο σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας;

Ποιους από τους ισχύοντες φόρους στα ακίνητα θεωρείτε άδικους ή αναποτελεσματικούς; Γενικότερα ποιες αλλαγές θα προτείνατε στο σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας;

10. Προτείνεται η αποτελεσματική φορολόγηση των ακινήτων που ανήκουν σε εξωχώριες (offshore) εταιρείες.

Προτείνεται η αποτελεσματική φορολόγηση των ακινήτων που ανήκουν σε εξωχώριες (offshore) εταιρείες.

Ποια μέτρα κρίνετε ότι θα πρέπει να ληφθούν για να αντιμετωπισθεί η φοροαποφυγή που συντελείται μέσω των offshore ακινήτων;

III. Φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων



11. Προτείνεται η διαφοροποίηση των συντελεστών φορολόγησης των διανεμόμενων και των αδιανέμητων κερδών.

Προτείνεται η διαφοροποίηση των συντελεστών φορολόγησης των διανεμόμενων και των αδιανέμητων κερδών.

Ποιοι συντελεστές θα πρέπει να ισχύσουν; Ποιες αλλαγές στη μέθοδο υπολογισμού των φορολογητέων κερδών κρίνετε σκόπιμες;

12.Ποιες από τις ισχύουσες φοροαπαλλαγές προς επιχειρήσεις πρέπει να καταργηθούν;

Ποιες από τις ισχύουσες φοροαπαλλαγές προς επιχειρήσεις πρέπει να καταργηθούν;

Ποιες αλλαγές προτείνετε στην εφαρμογή των φοροαπαλλαγών που κρίνετε ότι πρέπει να διατηρηθούν;

13. Προτείνεται η σταδιακή κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και η ενσωμάτωση των απαραίτητων διατάξεων στη φορολογία εισοδήματος.

Προτείνεται η σταδιακή κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και η ενσωμάτωση των απαραίτητων διατάξεων στη φορολογία εισοδήματος.

Ποιες μεταβολές θεωρείτε αναγκαίες ως προς τις διατάξεις που αφορούν στο κύρος των βιβλίων μιας επιχείρησης; Πως κρίνετε τις κυρώσεις του Κώδικα Φορολογικών Κυρώσεων;

14. Προτείνεται η επανεξέταση του ειδικού καθεστώτος φορολόγησης των ενοικίων των ιερών ναών, μονών, κοινωφελών ιδρυμάτων κλπ.

Προτείνεται η επανεξέταση του ειδικού καθεστώτος φορολόγησης των ενοικίων των ιερών ναών, μονών, κοινωφελών ιδρυμάτων κλπ.

Συμφωνείτε ότι τα εισοδήματα αυτά θα πρέπει να φορολογούνται με ειδικό τρόπο; Τι προτείνετε σχετικά;

IV. Νομοθετικά Μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής


15. Νομοθετικά Μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής / Εισαγωγή

Η κυβέρνηση έχει επεξεργαστεί σειρά μέτρων για τη καλύτερη οργάνωση των φορολογικών ελέγχων που δεν απαιτούν νομοθετικές αλλαγές. Τα μέτρα αυτά βασίζονται κυρίως στους στοχευμένους ελέγχους βάσει κριτηρίων αυξημένου κινδύνου απόκρυψης εισοδημάτων ή μη απόδοσης του ΦΠΑ, στη διασταύρωση στοιχείων με την αξιοποίηση πληροφοριακών συστημάτων, στην αναδιοργάνωση και εντατικοποίηση των ελέγχων της ΥΠΕΕ, στους ελέγχους πόθεν έσχες για τους εφοριακούς, σε συστήματα περιορισμού του λαθρεμπορίου κ.α.

Στη συνέχεια τίθενται προς διαβούλευση μέτρα που απαιτούν νομοθετική ρύθμιση. Εάν επιθυμείτε την υποβολή προτάσεων και για τα προαναφερθέντα διοικητικού χαρακτήρα μέτρα διατυπώστε τις προτάσεις σας στο πεδίο «Ποιες άλλες προτάσεις έχετε για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής»

16. Προτείνεται η πληρέστερη καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων του φορολογούμενου στη φορολογική δήλωση έτσι ώστε να υπάρχει μια συνολική εικόνα της οικονομικής του κατάστασης.

Ποιες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων πέραν όσων δηλώνονται με την ισχύουσα σήμερα δήλωση (Ε1) πρέπει να περιληφθούν; Ποια προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν;

17. Προτείνεται η διεξαγωγή των εμπορικών συναλλαγών από μια αξία και άνω, αποκλειστικά με χρέωση / πίστωση επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ανοικτών στη πρόσβαση των φορολογικών υπηρεσιών.

Πως κρίνετε την αποτελεσματικότητα του μέτρου αυτού; Ποια προβλήματα μπορεί να δημιουργηθούν. Εφόσον κρίνετε θετικά το μέτρο ποιες προϋποθέσεις θα βελτίωναν την εφαρμογή του;

18. Προτείνεται η επιβολή επιπλέον φορολογίας στις συναλλαγές με εξωχώριες (off shore) εταιρείες.

Προτείνεται η επιβολή επιπλέον φορολογίας στις συναλλαγές με εξωχώριες (off shore) εταιρείες.

Πως κρίνετε ένα τέτοιο μέτρο ως προς την αποτελεσματικότητά του για την αποτροπή εικονικών συναλλαγών. Ποια άλλα μέτρα θα βοηθούσαν στην επίτευξη αυτού του στόχου;

19. Προτείνεται η επιβολή νέων ρυθμίσεων για τις ενδοομιλικές συναλλαγές.

Ποια ειδικότερα μέτρα πιστεύετε ότι θα βοηθούσαν στο περιορισμό της φοροαποφυγής μέσω ενδοομιλικών συναλλαγών;

20. Επισημαίνεται ότι το προαναφερθέν μέτρο για την επέκταση των εκπτώσεων από το φορολογητέο εισόδημα φυσικών προσώπων ποσών βάσει αποδείξεων αγορών, έχει επίσης ως στόχο τον περιορισμό της φοροδιαφυγής.

Ποιες άλλες προτάσεις έχετε για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής;

21. Προτείνεται η δημοσιοποίηση στο διαδίκτυο των εισοδημάτων που δηλώνονται από ελεύθερα επαγγέλματα και επιχειρήσεις στο βαθμό που αυτό θα κριθεί αποδεκτό από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.

Συμφωνείτε με ένα τέτοιο μέτρο;

V. Μείωση διοικητικού κόστους – απλοποίηση διαδικασιών

22.Προτείνεται η υποβολή φορολογικών δηλώσεων αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο. Για όσους χρειάζεται η ηλεκτρονική δήλωση θα μπορεί να υποβάλλεται μέσω των ΚΕΠ ή μέσω λογιστικών / φοροτεχνικών γραφείων.

Συμφωνείτε με την εφαρμογή αυτού του μέτρου; Αν ναι ποια συνοδευτικά μέτρα κρίνετε αναγκαία για την απρόσκοπτη εφαρμογή του;

23. Για όσους φορολογούμενους έχουν εισοδήματα αποκλειστικά από μισθωτές υπηρεσίες προτείνεται η αποστολή από το Υπουργείο Οικονομικών προσυμπληρωμένης δήλωσης και η απαλλαγή της υποχρέωσης του φορολογούμενου να υποβάλλει δήλωση εφόσον συμφωνεί με τα στοιχεία της προσυμπληρωμένης δήλωσης.

Θεωρείτε ότι το μέτρο αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιπτώσεις φορολογούμενων;

24. Προτείνεται η επέκταση των συναλλαγών των πολιτών με τις ΔΟΥ μέσω διαδικτύου καθώς και η εξυπηρέτησή τους από σημεία εξυπηρέτησης εκτός ΔΟΥ.

Τι θα προτείνατε για την εξειδίκευση αυτών των μέτρων;

25. Ποια μέτρα θα προτείνατε για την εσωτερική αναδιοργάνωση των ΔΟΥ ώστε να εξασφαλίζεται καλύτερη εξυπηρέτηση των συναλλασσομένων;

Ποια μέτρα θα προτείνατε για την εσωτερική αναδιοργάνωση των ΔΟΥ ώστε να εξασφαλίζεται καλύτερη εξυπηρέτηση των συναλλασσομένων;

26. Ποιες άλλες διαδικασίες που προβλέπονται για τη συμμόρφωση προς τη φορολογική νομοθεσία πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να καταργηθούν ή να απλοποιηθούν χωρίς κίνδυνο απώλειας φορολογικών εσόδων για το δημόσιο;



Ποιες άλλες διαδικασίες που προβλέπονται για τη συμμόρφωση προς τη φορολογική νομοθεσία πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να καταργηθούν ή να απλοποιηθούν χωρίς κίνδυνο απώλειας φορολογικών εσόδων για το δημόσιο;

VI. Ειδικές Κατηγορίες Φόρων

27. Οι διεθνείς τάσεις δείχνουν μια αυξανόμενη έμφαση σε φόρους που συνδέονται με περιβαλλοντικούς στόχους

Ποιες μεταβολές ή πρωτοβουλίες πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρξουν στην Ελλάδα σε σχέση με φόρους για το περιβάλλον;


28. Οι διεθνείς τάσεις δείχνουν επίσης έμφαση σε αποκεντρωμένα φορολογικά έσοδα υπέρ της τοπικής αυτοδιοίκησης

Ποιες μεταβολές ή πρωτοβουλίες πιστεύετε ότι πρέπει να υπάρξουν σε σχέση με τα φορολογικά έσοδα της τοπικής αυτοδιοίκησης;


VII. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

29. Γενικότερα ποιες προτάσεις ή σχόλια πέραν των ανωτέρω θα θέλατε να υποβάλλετε ώστε να ληφθούν υπόψη κατά τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος;

Γενικότερα ποιες προτάσεις ή σχόλια πέραν των ανωτέρω θα θέλατε να υποβάλλετε ώστε να ληφθούν υπόψη κατά τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος;