ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ

Του

Ανδρέα Γ. Κοψιαύτη
Επίτιμου Γενικού Διευθυντού του ΥΠΟΙΚ και Συγγραφέα του βιβλίου «Κωδικοποίηση και Ερμηνεία Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων.


Με την ευκαιρία της πρόθεσης της Κυβέρνησης να καταργήσει την αυτοτελή φορολόγηση, η οποία προβλέπεται για ορισμένα εισοδήματα που ορίζονται περιοριστικά στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) και να τα φορολογήσει με τις γενικές διατάξεις της προοδευτικής φορολογικής κλίμακας, παραθέτουμε αμέσως παρακάτω τις απόψεις μας για το φορολογικό αυτό θέμα.

Κατά κανόνα, στο ελληνικό φορολογικό σύστημα ισχύει η αρχή «του ενιαίου της φορολογίας εισοδήματος», σύμφωνα με την οποία φορολογείται το άθροισμα των επιμέρους πηγών εισοδήματος με βάση την προοδευτική κλίμακα φορολογίας και όχι καθεμία (πηγή) χωριστά.

Από τον παραπάνω κανόνα υπάρχουν και εξαιρέσεις. Δηλαδή ορισμένα εισοδήματα φορολογούνται αυτοτελώς με έναν αναλογικό συντελεστή, με αποτέλεσμα να εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση, χωρίς να αθροίζονται στα άλλα εισοδήματα του φορολογούμενου. Για παράδειγμα, έστω ότι ποδοσφαιριστής έχει εισόδημα τη χρήση 2009 από εμπορικές επιχειρήσεις 18.000 ευρώ, από μισθούς 12.000 ευρώ και ποσό 500.000 ευρώ που προέρχεται κατά την υπογραφή συμβολαίου μετεγγραφής και δεν έχει δαπάνες που εκπίπτουν από το εισόδημα. Στο παράδειγμα αυτό, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, ο παραπάνω φορολογούμενος θα φορολογηθεί για ποσό 30.000 ευρώ (18.000 + 12.000) με τις γενικές διατάξεις, δηλαδή με την προοδευτική κλίμακα, και για ποσό 500.000 ευρώ θα φορολογηθεί αυτοτελώς με αναλογικό συντελεστή 20%. Με τα ισχύοντα, ο φόρος που αναλογεί είναι:

Για εισόδημα 30.000 € κύριος φόρος 4.725 €

Για εισόδημα 500.000 € φόρος 500.000 x 20% 100.000 €

Σύνολο 530.000 € 104.725 €

Στην περίπτωση κατάργησης της αυτοτελούς φορολόγησης, στο εισόδημα των 30.000 ευρώ θα προστεθεί και το ποσό των 500.000 ευρώ, ούτως ώστε το συνολικό εισόδημα των 530.000 ευρώ (18.000 + 12.000 + 500.000) να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, ο κύριος φόρος επί του συνολικού εισοδήματος των 530.000 ευρώ είναι 202.475 ευρώ έναντι 104.725 ευρώ της προηγούμενης περίπτωσης, που ισχύει η αυτοτελής φορολόγηση. Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα εισοδήματα που φορολογούνται αυτοτελώς:

- Εισόδημα από τόκους καταθέσεων.

- Κάθε κέρδος ή ωφέλεια που προέρχεται από μεταβίβαση επιχείρησης κ.λπ.

- Η αξία πώλησης μετοχών ημεδαπών A.E. κ.λπ.

- Τα χρηματικά ποσά των αποζημιώσεων που καταβάλλονται σε εργαζόμενους λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας κ.λπ.

- Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στους ποδοσφαιριστές, προπονητές, καλαθοσφαιριστές κ.λπ. κατά την υπογραφή του συμβολαίου μετεγγραφής κ.λπ.

- Βουλευτική αποζημίωση.

- ΔΕΤΕ, ΔΙΒΕΕΤ τελωνειακών, εφοριακών κ.λπ.

Από τα εισοδήματα τα οποία φορολογούνται αυτοτελώς, άλλα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, δηλαδή υπάρχει σταθερή πηγή απόκτησης εισοδήματος, όπως π.χ. τόκοι, βουλευτική αποζημίωση, ΔΕΤΕ, ΔΙΒΕΕΤ κ.λπ., και άλλα δεν επαναλαμβάνονται, δεδομένου ότι υπάρχουν περιστασιακά, δηλαδή δεν υπάρχει σταθερή πηγή εισοδήματος, όπως π.χ. ποσά που λαμβάνουν ποδοσφαιριστές λόγω μετεγγραφής, ποσά αποζημιώσεων που καταβάλλονται σε εργαζόμενους λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας κ.λπ.

Επειδή θέλω να συμβάλω με την κρίση και την πείρα μου στην ορθή και δίκαιη φορολόγηση των εισοδημάτων, προτείνω, σχετικά με το παραπάνω θέμα, τη φορολόγηση όλων των εισοδημάτων, τα οποία κατά κανόνα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, με τις γενικές διατάξεις και όχι αυτοτελώς όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Για τα εισοδήματα τα οποία δεν επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, γιατί δεν υπάρχει σταθερή πηγή απόκτησης, πρέπει να υπάρξει, για καθένα από τα αναγραφόμενα περιοριστικά στον νόμο εισοδήματα, ειδική μελέτη - εξέταση λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζουν, π.χ. για την αποζημίωση που εισπράττουν οι απολυόμενοι λόγω καταγγελίας της σύμβασης μίσθωσης εργασίας πρέπει για κοινωνικούς λόγους να μην καταργηθεί η αυτοτελής φορολόγηση. Τα ποσά που εισπράττουν οι ποδοσφαιριστές κ.ά. κατά την υπογραφή του συμβολαίου μετεγγραφής, ίσως θα πρέπει να κατανέμονται (τα ποσά μετεγγραφής) για φορολόγηση ισόποσα στα έτη διάρκειας του συμβολαίου κ.λπ. Επίσης, ίσως πρέπει και οι υφιστάμενοι συντελεστές της αυτοτελούς φορολόγησης, όπου αυτή δεν καταργηθεί, να αναμορφωθούν.

Γενικά, πιστεύουμε ότι η αυτοτελής φορολόγηση στρεβλώνει το φορολογικό μας σύστημα και είναι αντίθετη με τη συνταγματική επιταγή της παρ. 5 του άρθρου 4 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι Έλληνες συνεισφέρουν αδιακρίτως στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνάμεις».