ΥΠΑΓΩΓΗ Η ΜΗ ΣΕ ΤΕΛΟΣ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΟΥ ΣΕ ΝΙΚΗΤΕΣ ΠΡΟΚΗΡΥΧΘΕΝΤΩΝ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΩΝ-ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΩΝ

του Παναγιώτη Θ. Ρέππα


τ. Δ/ντή Υπουργείου Οικονομικών

Συνεργάτη της εταιρείας Συμβούλων Επιχειρήσεων

«ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Γ. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ Α.Ε.»



1. Γενικά



α. Με τις διατάξεις της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 58 του Ν. 2961/2001 «Περί Κώδικος Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Λαχεία», όπως αυτή ισχύει μετά την αντικατάσταση της ανωτέρω παραγράφου 1 με το άρθρο 35 παρ. 1α του Ν. 3775/2009 (ΦΕΚ 122 Α΄), (ισχύς από 21/8/2009 βάσει άρθρου 35, παρ. 3, Ν. 3775/2009), ορίζεται, ότι στον φόρο κερδών από λαχεία υποβάλλονται και «β) οι κάθε είδους παροχές, που προσφέρονται σε όσους συμμετέχουν σε διαγωνισμούς ραδιοφωνικούς, τηλεοπτικούς και λοιπούς παρεμφερείς, οποιασδήποτε μορφής».



• Σημειώνεται, ότι με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του Ν. 3808/2009 (ΦΕΚ 227 Α΄), η ισχύς των διατάξεων του ανωτέρω άρθρου 35 του Ν. 3775/2009 (ΦΕΚ 122 Α΄) ανεστάλη από την έναρξή της, δηλαδή, από 21 Αυγούστου 2009, μέχρι και την 30 Απριλίου 2010. Συνεπώς, η ανωτέρω διάταξη της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 58 του Ν. 2961/2001 ισχύει από 1 Μαΐου 2010 και μετά.



β. Στην έννοια του όρου «κάθε είδους παροχές» της ανωτέρω διάταξης περιλαμβάνονται τα κινητά, τα ακίνητα και κάθε άλλο περιουσιακό στοιχείο (π.χ. χρήματα) και τούτο, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 58 του Ν. 2961/2001.



ΙΙ. Θέμα



Στην πράξη, μετά τη θέσπιση της ανωτέρω διάταξης, που ισχύει, όπως προαναφέρθηκε, από 21/8/2009, γεννήθηκε θέμα, εάν τα ακίνητα, που μεταβιβάζονται, κατά κυριότητα, υπό μορφή επάθλου ή βραβείου, σε νικητές προκηρυχθέντων τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών και λοιπών συναφών διαγωνισμών, υπάγονται, κατά τη μεταβίβασή τους, πέρα του φόρου κερδών από λαχεία, και σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κώδικα Χαρτοσήμου.



ΙΙΙ. Παρατηρήσεις



α. Τα ακίνητα, που μεταβιβάζονται, κατά κυριότητα, υπό μορφή επάθλου ή βραβείου, σε νικητές προκηρυχθέντων τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών και λοιπών συναφών διαγωνισμών, μεταβιβάζονται στα πλαίσια δημοσίως γενόμενης προκήρυξης.



β. Προκήρυξη, δε, είναι η δημοσία υπό του προκηρύξαντος γενόμενη μονομερής υπόσχεση περί αμοιβής σε εκείνον, που θα προβεί σε εκτέλεση πράξης, ιδία, δε, σε επίτευξη αποτελέσματος, και αν ακόμη αυτός (ο εκτελέσας) ενήργησε άσχετα προς την υπόσχεση (άρθρο 709 παρ. 1 Α.Κ.).



γ. Η αμοιβή, που καταβάλλεται στον δικαιούχο, για εκτέλεση πράξης ή επίτευξης αποτελέσματος, κατόπιν προκηρυχθέντος διαγωνισμού, λέγεται έπαθλο ή βραβείο (άρθρο 709 παρ. 2 Α.Κ.) και μπορεί να είναι οποιασδήποτε φύσης, όπως, χρήματα, πράγμα κινητό, ακίνητο, τιμητική διάκριση, κ.λπ.



δ. Η προκήρυξη αποτελεί μονομερή δικαιοπραξία, η, δε, αναφερόμενη στην προκήρυξη μονομερής υπόσχεση του προκηρύσσοντος, ως μονομερής δήλωση, καλύπτουσα ολόκληρο το περιεχόμενο της προκήρυξης, δεν αποτελεί πρόταση προς κατάρτιση σύμβασης, χρήζουσα αποδοχής. Επίσης, δε, η συμμετοχή στον διαγωνισμό δεν αποτελεί αποδοχή (ανύπαρκτης) πρότασης προς κατάρτιση σύμβασης, επειδή η συμμετοχή στον διαγωνισμό αποτελεί απλώς πράξη, που ανήκει στους όρους ενέργειας του δικαιώματος του «επάθλου», επειδή η επίτευξη αποτελέσματος, χωρίς κανονική συμμετοχή στον διαγωνισμό, θα ήταν αδύνατη.



IV. Συμπέρασμα



α. Από τα ανωτέρω προκύπτει αδιασείστως, ότι κατά τη μεταβίβαση ακινήτου, κατά κυριότητα, υπό μορφή επάθλου ή βραβείου σε νικητές προκηρυχθέντων τηλεοπτικών, ραδιοφωνικών και λοιπών συναφών διαγωνισμών, οφείλεται, πέρα του φόρου κερδών από λαχεία, και αναλογικό τέλος χαρτοσήμου 3% (πλέον εισφορά 20% υπέρ ΟΓΑ), σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 3 ή 4 του άρθρου 13 του Κώδικα Χαρτοσήμου, ανάλογα με την ιδιότητα του καταβάλλοντος και προκηρύσσοντος τον διαγωνισμό προσώπου. Το τέλος αυτό οφείλεται ανεξάρτητα από την ιδιότητα του δικαιούχου του επάθλου ή βραβείου (ακινήτου), ακόμη, δηλαδή και στην περίπτωση, που αυτός τυγχάνει επιτηδευματίας, κατά τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.



• Το ως άνω τέλος χαρτοσήμου θα υπολογισθεί στην αξία του ακινήτου, όπως αυτή λαμβάνεται υπόψη, για τον υπολογισμό του φόρου κερδών από λαχεία, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 58 του Ν. 2961/2001, όπως ισχύει.



β. Η επιβολή επί της, κατά τ’ ανωτέρω, μεταβιβάσεως της κυριότητας ακινήτου, ως επάθλου ή βραβείου, πέρα του οφειλόμενου επ’ αυτής φόρου κερδών από λαχεία, και τέλους χαρτοσήμου, δικαιολογείται εκ του ότι, ελλείψει σχετικής ειδικής απαλλακτικής διάταξης στον Κώδικα Χαρτοσήμου ή σε άλλο νόμο, κάθε φορολογία φορολογεί την ίδια πράξη, για ίδιο λογαριασμό.



• Σχετικά με την επιβολή του τέλους χαρτοσήμου επί της, κατά τ’ ανωτέρω, μεταβίβασης της κυριότητας ακινήτου, παρατηρούμε, επίσης, και τα εξής: Η διάταξη της περίπτωσης ι΄ του άρθρου 20 του Κώδικα Χαρτοσήμου, με την οποία ορίζεται, ότι απαλλάσσεται από το τέλος χαρτοσήμου «η σύμβαση της μεταβίβασης ακινήτων», δεν τυγχάνει εφαρμογής και επί της προαναφερόμενης μεταβίβασης της κυριότητας ακινήτου, επειδή η διάταξη αυτή (άρθρο 20 περ. ι΄ Κ.Τ.Χ.) προϋποθέτει, για την εφαρμογή της, αφενός, μεν, κατάρτιση σύμβασης, για τη μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου, αφετέρου, δε, επιβολή φόρου μεταβίβασης ακινήτων, για τη μεταβίβαση αυτή, πράγμα που δεν συμβαίνει επί της προαναφερόμενης μεταβίβασης της κυριότητας του ακινήτου, αφενός, μεν, γιατί η μεταβίβαση αυτή πραγματοποιείται, δυνάμει προκηρυχθέντος διαγωνισμού, στα πλαίσια δημοσίως γενόμενης προκήρυξης, η οποία είναι μονομερής δικαιοπραξία και όχι σύμβαση, αφετέρου, δε, γιατί η μεταβίβαση αυτή δεν υπόκειται σε φόρο μεταβίβασης ακινήτων, αλλά σε φόρο κερδών από λαχεία.



• Εννοείται, ότι η, κατά τ’ ανωτέρω, μεταβίβαση της κυριότητας ακινήτου δεν θα υπάγεται στο ως άνω τέλος χαρτοσήμου, μόνο εφόσον με νεότερη διάταξη νόμου προβλέπεται ρητά η απαλλαγή της από το εν λόγω τέλος.